Việc nhà

Cháu dâu trưởng Du gia Vu Mạn Nương tháng năm mới cập kê, bởi vì đại phu nhân bệnh nặng nên đã xuất giá sớm, năm ngoái đã làm lễ vấn tóc, tuy nhiên thiếu nữ xuất giá chưa tới bốn tháng, vẫn còn mang theo sự ngượng ngùng, hơn nữa, Mạn Nương cũng ít tới Đoan Di Uyển, sau khi đi vào hành lễ, Ban Thị hòa ái kêu nàng ngồi xuống, lúc này mới nhỏ giọng hỏi: “Chu mama tự mình đi gọi cháu dâu, nói bà nội có lời, không biết là phân phó điều gì ạ?”

Đại phu nhân Du gia Giang Thị qua đời tháng giêng, là con dâu mới gả cho con ruột Du Thước, Vu Mạn Nương không thể không cởi bỏ trang sức mặc vào đồ tang, hiện giờ còn chưa qua trăm ngay, mặc dù có trưởng bối ở đường nhưng khi ra ngoài Vu Mạn Nương vẫn một thân quần áo trắng, nàng ít khi đến Đoan Di Uyển cũng là vì duyên cớ này.

Vu Mạn Nương vô cùng thanh tú, toát ra sự dịu dàng trời ban cho con gái Giang Nam, nhưng nếu đảm đương chức phu nhân thì lời nói lại chưa đủ khí thế, khuôn mặt nàng hiện giờ còn khó che giấu được nét trẻ con, nhị phu nhân ngồi ở bên, trong lòng nghĩ thầm, hiện giờ có Ban Thị, mình và tam phu nhân khiếp sợ Ban Thị, không thể không giao quyền cùng Vu Mạn Nương, nhưng nói là giao quyền rồi nhưng cũng không làm được gì nhiều, công việc Vu Mạn Nương quản không được tốt, Ban Thị rốt cuộc sợ hay là muốn kêu nàng theo nhóm con dâu luyện tập.

Nghĩ như vậy, nhị phu nhân trấn tĩnh lại trong lòng, bày ra dáng vẻ hớn hở.

Chẳng ngờ Ban Thị lại nói: “Lúc trước mẫu thân các cháu qua đời, bởi vì chưa qua trăm ngày nên ta không tiện nói, hiện giờ đã trăm ngày, cố nhiên vẫn phải giữ trọn đạo hiếu, nhưng nhà này, cháu là cháu dâu trưởng, cũng phải biết quản gia đi.” Lời nói không hề đề cập tới nhị phu nhân cùng tam phu nhân hỗ trợ.

Nhị phu nhân ngẩn ngơ, Vu Mạn Nương lắp bắp kinh hãi: “Bà nội, cháu dâu còn ít tuổi, vào cửa cũng mới vài tháng, sao có thể nhúng tay vào chuyện trong nhà?”

Ban Thị nói: “Chuyện này có gì mà không thể? Năm đó mười sáu tuổi mẫu thân các cháu xuất giá, so với cháu bây giờ cũng chỉ hơn một tuổi, con gái xuất giá là tới tuổi trăng tròn, ta liền giao quyền quản gia cho mẫu thân cháu, cháu thấy mẫu thân cháu quản gia không tốt sao? Hiện giờ cháu đã xuất giá hơn bốn tháng, huống chi mẫu thân cháu đã lưu lại những người giúp việc đắc lực, mấy ngày nay một vài người đã đi, nhưng tuyển thêm cũng không đáng ngại. Có bọn họ giúp đỡ, có gì không hiểu, hỏi các trưởng bối, học là được!”

Nghe xong lời này, nhất thời nhị phu nhân có điểm mất tự nhiên, cái gọi là mấy ngày nay có mấy người đã đi, Ban Thị nói như vậy, đơn giản là ở trước vãn bối lưu lại chút mặt mũi cho mình cùng tam phu nhân, suy cho cùng, ai không biết từ khi đại phu nhân qua đời, nhị phu nhân cùng tam phu nhân luân phiên quản gia, việc chung duy nhất hai người cùng làm là đem tâm phúc nhiều năm của đại phu nhân đổi thành tâm phúc của mình.

Tuy rằng Ban Thị nói như vậy, nhưng Vu Mạn Nương vẫn nhút nhát đáp: “Trong nhà vẫn còn các thím, cháu dâu còn trẻ không biết…”

Ban Thị cau mày nói: “Ai nói trẻ thì không làm được việc? Huống chi chuyện quản gia, từ xưa tới nay đều theo quy củ, các thím của cháu, họ còn có chuyện riêng, đều phải bận rộn lo lắng, nào có công phu thay cháu gánh việc?” Lời này nhất thời chắn được việc nhị phu nhân muốn chủ động hỗ trợ cũng không thể được, chỉ có thể phẫn nộ im miệng.

Vu Mạn Nương còn muốn từ chối, nhưng Ban Thị không muốn tiếp tục dông dài nữa, trực tiếp phân phó Chu mama: “Cháu dâu xuất giá chưa lâu, vẫn còn non nớt, ta lại không có sức nhắc nhở khuyên bảo, vậy đi, ta đem ngươi đến bên cháu dâu, ngươi giúp đỡ nó gom những người tâm phúc dưới tay Giang Thị lại, đem sổ sách Giang Thị quản lý ra, dạy bảo cho nó, quy củ Giang Thị viết ra ước chừng đã hai mươi năm, từ trước đến nay không xảy ra vấn đề gì, có thể thấy được là rất tốt, một khi đã như vậy, theo hồ lô vẽ bầu chẳng lẽ không được sao?”

Thấy Vu Mạn Nương xấu hổ đáp ứng, Ban Thị lại nói: “Chu mama không phải cho cháu mượn luôn, cháu phải dụng tâm học tập, sớm độc lập quản gia, ta không thể xa bà ấy lâu.”

Lại sai người vào trong thất lấy ra một cái rương gỗ nhỏ, bên trong đầy những sách, đều là trước khi đại phu nhân Giang Thị lâm chung lặng lẽ đưa tới.

Thấy trong rương rất nhiều sách, nhất thời sắc mặt nhị phu nhân hết xanh lại hồng, nhị phu nhân cùng tam phu nhân tranh nhau quản lý việc nhà, không phải là vì muốn chiếm chút ưu đãi cho mình sao? Nguyên bản nghĩ đại phu nhân qua đời, mình và tam phu nhân luân phiên trông coi quản gia, đây là chuyện tốt, tội gì không làm, huống chi sách ở trong tay mình, hoàn hảo không chê vào đâu được, không nghĩ đến Giang Thị không hổ hai mươi năm quản gia Du gia, đến phút cuối còn đi một nước cờ như vậy.

Nhị phu nhân như đứng trên đống lửa, như ngồi trên đống than, Ban Thị coi như không thấy, nói với Vu Mạn Nương: “Chỗ này là bản sao, cháu cầm đi xem, có cái gì không hiểu thì hỏi Chu mama, nếu Chu mama cũng không rõ thì tới hỏi ta, đại phòng tới Đoan Di Uyển có vài bước chân, mặc dù cháu đang giữ đạo hiếu, nhưng đều là người một nhà, không cần kiêng kị, muốn hỏi cứ tới, biết không?”

Vu Mạn Nương cung kính “vâng dạ”, lúc trước nàng tìm mọi cách thoái thác, từ chối Ban Thị, mặc dù lời nói cử chỉ vẫn là nhã nhặn nhưng dần chuyển sang sợ hãi.

Lập tức Chu mama theo Vu Mạn Nương về đại phòng, nhị phu nhân nghĩ tới Giang Thị trước khi lâm chung được gọi tới giao sách, đã quản gia cũng hơn hai tháng, cũng không thể ngồi mãi đây, miễn cưỡng nở nụ cười, tìm cớ vội vàng cáo lui.

Ban Thị cũng không giữ lại, đợi nhị phu nhân đi rồi, mới nói với Trác Chiêu Tiết: “Về sau cháu về Trác gia, chuyện như vậy sợ cũng sẽ gặp phải, ông ngoại cháu là Hàn lâm, cháu chưa ra đời đã cáo lão hồi hương, cho nên chuyện Du gia cũng không quá phức tạp, các cậu của cháu thì thân thiết, các mợ thì có chút tâm tư, muốn vun vén chút gia sản về phía nhà mình, nhưng mà Hàn lâm thì chỉ thanh quý mà thôi, một chữ “thanh” không phải là quá nghèo khó, của cải Du gia đều là tổ tiên truyền lại, ông ngoại cháu không có công lao gì nhưng cũng không mưu đồ tới nỗi gây thù chuốc oán với ai, nhưng Trác gia thì không như vậy.”

Từ khi Trác Chiêu Tiết tám tuổi, khi Ban Thị xử lý việc nhà, nếu nàng ở cùng, liền gọi vào dạy dỗ cẩn thận một phen, nói Trác gia còn phức tạp hơn Du gia nhiều lần, dặn dò nàng khi về kinh cần lưu tâm chuyện Trác gia.

Trác Chiêu Tiết liền hỏi: “Bà ngoại nói Trác gia không giống Du gia, là thế nào?”

Ban thị thở dài nói: “Ví dụ như, ông ngoại của cháu chẳng qua chỉ là một quan Hàn lâm thanh quý nghèo khó, sau khi cáo lão về quê, cũng coi như có chút danh tiếng ở Mạt Lăng này, nhưng ông nội của cháu là Mẫn Bình Hầu, cho dù tước vị có bị hàng tập thì cũng Bá, vấn đề là tước vị chỉ có thể truyền cho một người, những người còn lại phải dựa vào bản lĩnh bản thân. Nhà họ Trác nay có năm phòng, trong đó có ba phòng là dòng trưởng, vấn đề là Ngũ thúc của cháu tuy cũng là con chính thất nhưng là em cùng cha khác mẹ với phụ thân và Đại bá của con, bởi vì sau khi bà nội qua đời, ông nội của cháu đã tục huyền, sinh thêm Ngũ thúc, Thập cô của cháu!”

(Mặc dù lấy bà nội kế nhưng bà nội kế này làm chính thất nên vẫn là con dòng trưởng)

“Bà nội ruột của cháu sinh được ba người con là Đại bá, Nhị cô và phụ thân cháu, nhắc tới bà nội của cháu không thể không nói xuất thân của bà ấy, bà ấy họ Lương, là cháu gái của Lương Hoàng hậu, nguyên phối (vợ đầu tiên) của tiên đế Cảnh Tông, bà nội cháu khi chưa xuất giá là mỹ nhân danh chấn kinh thành, năm xưa thiếu chút nữa là gả cho đương kim Hoàng thượng, sau đó tiên đế cưới Thuần Vu Hoàng hậu cho Thánh thượng, lúc đó bà nội của cháu mới gả cho tổ phụ của cháu! Đáng tiếc, Lương Hoàng hậu hồng nhan bạc mệnh, khi sinh trưởng tử của tiên đế là Yến Vương bị khó sinh, sau đó tiên đế lập Trịnh Hoàng hậu cũng có con trai là Tề Vương, khi tiên đế còn sống, Yến Vương, Tề Vương cậy vào thân phận con dòng trưởng tranh giành ngai vàng, thậm chí đến mức mưu phản, khiến tiên đế giận dữ, lưu đày cả hai đứa con dòng trưởng đến biên cương, lập Thánh thượng hiện giờ làm Thái tử, sau khi Thánh thượng lên ngôi, Tề Vương lại làm phản, bởi vì lúc ấy Yến Vương đã qua đời, khi Tề Vương bị giam cầm liền lôi cả nhà ngoại Yến Vương, tức nhà họ Lương cùng chết theo —— bà nội ruột của cháu chính là vì cả dòng họ Lương bị tan tác nên buồn bực mà chết!”

(Lương Hoàng hậu sinh ra Yến Vương – con dòng trưởng.

Lương Hoàng hậu qua đời, Trịnh Hoàng hậu lên làm chính thất nên Tề Vương cũng là con dòng trưởng.)

“Nói đến phải công nhận ông nội của cháu có tầm nhìn, khi Tề Vương làm phản, ông ấy kiên quyết ủng hộ Thánh thượng, nhờ thế không những vô sự, ngược lại sau khi bình định Tề Vương chi loạn càng được Thánh thượng nể trọng tín nhiệm!” Ban thị sờ đầu nàng, nghiêm túc nói, “Theo lý thuyết, Đại bá của cháu là con trai lớn của nguyên phối, tước vị nên truyền cho hắn, nhưng nghe nói ông nội của cháu rất sủng ái phu nhân thứ hai (bà nội kế), đối với ấu tử ấu nữ cũng hết sức trìu mến, trì hoãn không lập thế tử —— về phần Đại bá của cháu, khụ khụ, nghe nói bản lĩnh tầm thường …”

Đang nói đến chỗ này, bên ngoài có tiếng cười đùa ầm ĩ vọng vào, hầu gái không kịp thưa bẩm, chợt một giọng trẻ con giòn giã vang lên: “Bà nội, bà nội! Hôm nay cháu cùng ông nội câu được mấy con cá lớn!”

Nói xong liền nhào vào lòng Ban Thị, đứa nhỏ khoảng chín tuổi, mặt mày thanh tú, khỏe mạnh kháu khỉnh, rất là đáng yêu, mặc một thân cẩm y màu chàm, trên người còn mấy chỗ ẩm ướt, mơ hồ thoang thoảng mùi cá, nói xong với Ban Thị một câu, mới chú ý tới Trác Chiêu Tiết, lại tiếc hận nói: “Hôm nay biểu tỷ tại sao lại có thể không đi, ta câu được một con cá to ơi là to, nhưng ta sức yếu không kéo được, đáng tiếc kêu ông nội, ông nội hỗ trợ chậm một bước, nó cắn dây chạy mất.”

Du Nhược Hành cáo lão một thân vô sự nhẹ nhàng, thỉnh thoảng dạy dỗ mấy đứa cháu đọc sách chứ không tới Hoài Hạnh thư viện, lúc rảnh rỗi thì dẫn cháu ra ngoài du ngoạn hoặc thả câu, ông thích nhất là đứa cháu tứ phòng, cũng là đứa nhỏ nhất hiện giờ, Du tiểu lục lang, Du Huyên, còn có cả cháu ngoại Trác Chiêu Tiết.

Giờ phút này Du Huyên líu ríu, Trác Chiêu Tiết thì hỏi chuyện, Du Nhược Hành thong thả vào cửa, ở cửa phòng cởi áo tơi ra. Du Nhược Hành đã qua tuổi sáu mươi, bởi vì cáo lão sớm, không có nhiều mối lo nghĩ, thân thể còn cường tráng, tóc cũng chỉ đôi phần hoa râm, khuôn mặt ông hơi gầy, nhìn có vẻ hơi trưởng giả, trầm mặc ít lời, sau khi tiến vào chỉ gật gật đầu với Ban Thị, lại nhìn thoáng qua Trác Chiêu Tiết, cứ thế đến bên trái Ban Thị ngồi, nghe Trác Chiêu Tiết vấn an cũng chỉ hơi hơi vuốt cằm.

Nhìn như vậy có vẻ ông rất lạnh lùng, trên thực tế ở chung lâu mới có thể phát hiện, Du Nhược Hành một mực dụng tâm nghe lão thê tử cùng cháu nội, cháu ngoại trò chuyện, mọi người đều biết ông không hề lạnh lùng như dáng vẻ mà thực sự chất phác.

Nếu không, năm xưa ông ấy đỗ đầu Nhị Giáp, cùng Nội Các Thủ Phụ đương triều Thời Lan là đồng môn đồng hương kiêm đồng khoa, con gái dòng trưởng duy nhất Du Tế gả cho con trai thứ tư của Mẫn Bình Hầu Trác Phương Lễ còn là Thời Lan làm mai, cục diện tốt thế, không nên cáo lão lúc bốn mươi tuổi, nhưng ông ấy không giỏi xã giao, cũng không am hiểu lắt léo chốn quan trường, chỉ có một sở trường duy nhất là đọc sách, không làm Hàn lâm đúng là không biết làm gì khác, nếu gặp lúc thời cuộc rối ren có lẽ còn có thể kiếm chác chi đó, nhưng tiên đế và thánh thượng đều là bậc minh quân chăm lo việc nước, với tính tình của ông ấy, nếu còn làm quan, chỉ sợ rước họa vào thân, nếu phải ở trong Hàn Lâm Viện cả đời —— Du Nhược Hành thấy sớm về quê còn hơn, ông ấy không hợp khí hậu kinh thành!

Đối với tính cách của Du Nhược Hành, trên dưới Du gia từ Ban Thị cho tới Du Huyên hay là Trác Chiêu Tiết lớn lên ở Du gia từ nhỏ đều hiểu rất rõ, Ban Thị cẩn thận hỏi chuyện Du Huyên câu cá, an ủi cậu nhóc sự việc để con cá lớn xổng mất, nhìn nhìn sắc trời, đang định hỏi Du Nhược Hành đã muốn dùng cơm chưa, chợt nhớ tới một chuyện, nhíu mày hỏi hầu gái bên cạnh: “Mới vừa rồi kêu phòng bếp nấu canh gừng, sao giờ này còn chưa mang tới?”