Thay thế con người

Do lượng thông tin quá lớn, trong chốc lát Lâm Hiểu Hiểu chưa thể tiêu hóa hết được, cô chỉ cảm thấy đầu óc ù ù, cả thế giới như đang đảo lộn.

Sau khi ăn xong bữa trưa do Chủ tịch Thẩm tự tay làm, cô trở về phòng ngủ nửa tiếng. Nhưng trong giấc mơ toàn là mấy thứ như robot, chip, cyborg xoay vòng vòng.

Không ngủ ngon nên cô quyết định không ngủ nữa. Lâm Hiểu Hiểu ngồi thẫn thờ trong phòng khách một lát, cảm nhận làn gió ấm áp buổi chiều nhẹ nhàng thổi vào từ ban công, cô chợt nảy ra ý định ra ngoài đi dạo.

Khi đến huyền quan, cô quay đầu nhìn về phía phòng ngủ của Thẩm Nghiêm, tự hỏi liệu mình đi mà không nói tiếng nào có phải là không tốt lắm không, nhưng có lẽ anh vẫn đang ngủ trưa, nếu tùy tiện gõ cửa chắc chắn sẽ làm phiền giấc ngủ của anh mất.

Lấy điện thoại ra, Lâm Hiểu Hiểu quyết định gửi một tin nhắn cho anh, nhưng khi gõ xưng hô, cô lại do dự. Nên gọi thẳng tên Thẩm Nghiêm, hay gọi là Chủ tịch Thẩm đây, hay là... ông xã?

Ôi~

Lâm Hiểu Hiểu rùng mình nổi hết da gà lên, cuối cùng quyết định gọi thẳng tên: [Thẩm Nghiêm, em ra ngoài đi dạo, sẽ về trước bữa tối.]

Khoác áo, cầm điện thoại, Lâm Hiểu Hiểu xỏ giày rồi rời đi. Thời tiết bên ngoài quang đãng, cô không cần mang ô. Khóa cửa tự động nhận diện nên cô cũng không cần chìa khóa.

Đi dọc theo hàng cây xanh trong khu chung cư, băng qua một vườn hoa nhỏ, Lâm Hiểu Hiểu từ cổng chính đi ra ngoài.

Mặc dù trước cửa nhà có ga tàu điện ngầm, nhưng làm nô lệ tư bản thường xuyên chen chúc trên tàu điện ngầm đi làm mỗi ngày, Lâm Hiểu Hiểu không thích ngồi phương tiện đó chút nào, cô thích đi xe buýt hơn.

Cô vẫn nhớ, trước khi có tàu điện ngầm, phương tiện giao thông chủ yếu của đa số mọi người là xe buýt. Trước đây vào giờ cao điểm là xe buýt chật cứng người, xe nào cũng chật ních. Nhưng bây giờ, xe buýt trở thành lựa chọn của số ít người, dù là giờ cao điểm cũng rất thoải mái.

Tìm được một chiếc xe buýt chạy tuyến đến công viên gần đó, Lâm Hiểu Hiểu mở điện thoại kiểm tra xem xe còn mấy phút nữa đến trạm, vị trí luôn được cập nhật theo thời gian thực. Tính năng này trước đây không có.

Chờ hai phút, xe đến đúng giờ, điện thoại của cô cũng đồng bộ hiển thị xe đã đến, Lâm Hiểu Hiểu chuyển trang, lên xe quét mã QR rồi ngồi xuống.

Cô nhớ lại hồi nhỏ, trên xe buýt còn có chỗ ngồi riêng của nhân viên bán vé ở cửa sau. Mỗi lần đều là lên xe trước mua vé sau, cô sẽ đứng yên đợi, đợi nhân viên bán vé từ đám đông những người đã mua và chưa mua vé chính xác nhận ra ai cần mua, rồi lần lượt hỏi từng người đi đến trạm nào, sau đó thu tiền và đưa vé giấy.

Bây giờ những thứ đó không còn nữa, thay vào đó là máy móc và mã QR.

Lâm Hiểu Hiểu nhìn màn hình cuộn trên đỉnh xe, nghe tiếng thông báo song ngữ tiêu chuẩn, trong đầu hiện lên hình ảnh nhân viên bán vé cầm loa, kéo cửa sổ xe đọc tên trạm dừng.

Những nhân viên bán vé này có cả nam lẫn nữ, thường khoảng độ bốn mươi, năm mươi tuổi. Khi họ đọc trạm dừng, giọng nói thường mang đậm chất địa phương. Họ luôn đeo một chiếc túi chéo nhỏ, bên trong chứa đầy tiền lẻ, trên tay là một dãy vé đủ loại giá và màu sắc.

Những người sinh sau có lẽ chưa bao giờ nhìn thấy những thứ này, Lâm Hiểu Hiểu nghĩ như vậy.

Giống như trước khi điện thoại di động được phát minh, bố mẹ cô và những người xung quanh đều sử dụng máy nhắn tin. Máy nhắn tin nho nhỏ chỉ bằng một nửa kích thước điện thoại ngày nay, nó lộ ra một màn hình nhỏ, mỗi lần nhận được chỉ là vài con số, mà những con số này phải thông qua cuốn sổ mã hóa mới giải mã được.

So với điện thoại thông minh ngày nay, nó thực sự quá đơn điệu và bất tiện.

“Ôi trời!” Một hành khách vừa xuống xe đột nhiên kêu lên.

Tài xế vội vàng xin lỗi: “Xin lỗi dì, tôi không thấy dì, thật xin lỗi!”

Tuy nhiên, bà cô bên ngoài xe vẫn rất tức giận, dùng tiếng địa phương mắng chửi tài xế: "Mắt cậu bị mù hả? Tôi chưa xuống mà đã đóng cửa rồi, cậu muốn chết à!”

Tài xế cũng nổi nóng theo: “Đủ rồi đó, tôi đã xin lỗi rồi, còn muốn thế nào nữa!”

Hai người cứ qua lại vài câu như vậy, trên xe có người không chịu được nữa phải khuyên nhủ: “Thôi thôi, mỗi người nhường nhau một chút, đừng cãi nhau nữa, cãi nhau hại sức khỏe chẳng đáng đâu.”

Lâm Hiểu Hiểu ngồi ở hàng ghế sau lại nghĩ, sau này khi xe tự lái chính thức được đưa vào sử dụng, liệu công việc của những người tài xế liệu có dần dần bị thay thế không.

Không chỉ là tài xế xe lớn mà còn cả tài xế xe nhỏ, tất cả những người dự định gắn bó cả đời với nghề lái xe, rồi sẽ đi đâu về đâu? Có phải họ sẽ âm thầm biến mất trong lịch sử như những nhân viên bán vé đã từng biến mất?

Đến trạm công viên, Lâm Hiểu Hiểu xuống xe. Cân nhắc đến việc trong công viên bán thứ gì cũng đắt hơn bên ngoài vài lần, cô muốn mua một chai nước mang vào. Nhìn quanh một vòng, giữa siêu thị lớn và cửa hàng tiện lợi, cô loại trừ cửa hàng tiện lợi.

Vài năm trước các siêu thị lớn vẫn còn rất đông đúc, cảnh tượng náo nhiệt cực kỳ, muốn thanh toán cũng phải xếp hàng dài. Nhưng giờ đây, sự phát triển của mua sắm trực tuyến khiến lượng khách đến siêu thị ngày càng ít, chỉ còn lại một số người già không quen dùng điện thoại mua sắm đang chọn đồ.

Quầy thu ngân cũng trở thành thu ngân tự động, nguyên một siêu thị lớn chỉ còn lại một quầy thu ngân thủ công dành riêng cho người già.

Siêu thị lớn đã vậy, siêu thị nhỏ càng không cần phải nói, nhiều siêu thị đã hoàn toàn tự động hóa, ngoài việc bổ sung và sắp xếp hàng hóa thì gần như không thấy bóng dáng nhân viên nào trong siêu thị.

Nếu tương lai cả việc bổ sung và sắp xếp hàng hóa cũng được robot thực hiện, vậy siêu thị và cửa hàng tiện lợi đều sẽ không còn người làm việc nữa.

Người giao hàng tận nhà trở thành robot, người nấu ăn cho bạn là robot, người giao đồ ăn cũng là robot, xe trên đường do robot lái, tàu điện ngầm dưới lòng đất cũng do robot điều khiển, thậm chí khi vào văn phòng cũng sẽ thấy đồng nghiệp và sếp của mình là robot...

Công nghệ cao thay thế lao động, kéo theo đó là làn sóng sa thải và thất nghiệp lớn. Khắp nơi đều là robot, nhưng con người thật sự lại không có chỗ đứng, không có lối đi.

Lâm Hiểu Hiểu dùng máy thu ngân tự động quét mã vạch của chai nước khoáng, sau đó nhấn thanh toán, quét mã thanh toán trên điện thoại là hoàn thành giao dịch.

Cô bước ra khỏi siêu thị, trên trán thoáng hiện nét lo âu về số phận của con người trong tương lai.

Những con người tài giỏi đứng trên đỉnh kim tự tháp kia không cần lo lắng về sự phát triển của công nghệ sẽ gây ra mối đe dọa gì cho họ, mà những người cần lo lắng chính là những con người bình thường dưới chân kim tự tháp này.

Công việc của người bình thường quá dễ dàng bị thay thế, nhưng chính họ lại là những người không thể mất việc làm, là nhóm người yếu ớt nhất.

Có lẽ vì là buổi chiều trong tuần nên Lâm Hiểu Hiểu không thấy nhiều người trong công viên.

Cô đi dạo quanh hồ nhân tạo, ngắm nhìn những cây ngô đồng trên đại lộ rợp bóng cây, cuối cùng dừng lại trên một bãi cỏ xanh tươi.

Những cây thông cao lớn vừa mới nhú mầm non, khác với những chiếc lá thông già, mầm non không nhọn như vậy, chúng mềm mại đến mức có thể bóp nắn, may mà chúng mọc ở vị trí cao không ai có thể dễ dàng chạm tới.

Lâm Hiểu Hiểu ngồi trên bãi cỏ, cảm nhận hương vị của thiên nhiên. Cô nghĩ, dù là hàng chục năm trước hay hàng trăm năm trước, thậm chí hàng ngàn năm trước, ít nhất thiên nhiên vẫn không thay đổi. Những gì cô cảm nhận được, có lẽ không khác mấy so với cảm nhận của người xưa.

Nhưng nghĩ lại, những năm gần đây thực vật biến đổi gen ngày càng nhiều, những cây cối hay thực phẩm mà cô thấy rất có thể đã khác xa so với trước đây.

Nghĩ đến đây, cô lại càng nản lòng thoái chí.

Công nghệ thực sự là để phục vụ con người sao?

Khi cô đang hoang mang, chợt có một cặp ông cháu đi ngang qua trước mặt. Cậu bé cầm điện thoại chạy theo ông mình, miệng nói: “Ông ơi, hết pin rồi, cần sạc ạ!”

Ông cậu bé vỗ vỗ vào xương hông mình, nói: "Lại đây, ông sạc cho cháu."

Chỉ thấy cậu bé đặt điện thoại gần sát ông mình, điện thoại sáng lên thông báo đang sạc pin.

Người ông vừa đi, điện thoại vừa sạc, dừng lại một chút thì tự động ngắt kết nối.

Cảnh tượng này làm Lâm Hiểu Hiểu nhìn đến ngơ ngác, cô không hiểu đây là nguyên lý gì. Cho đến khi hai ông cháu đi xa, cô cũng không dám đuổi theo hỏi.

Uống xong hơn nửa chai nước, mặt trời đã lặn về phía tây, cuối cùng Lâm Hiểu Hiểu cũng tham quan gần hết công viên. Cô ôm theo một bầu tâm sự lên xe buýt trở về nhà.

Về đến nhà đúng lúc Thẩm Nghiêm đang nấu ăn trong bếp.

Cô rửa tay xong hỏi: “Anh cần em giúp gì không?”

Thẩm Nghiêm mặc bộ đồ ở nhà màu vàng nhạt mềm mại, bên ngoài đeo tạp dề, trông thân thiện và dịu dàng hơn nhiều so với trước đó, nhưng khi mở miệng vẫn là giọng điệu lạnh lùng không cảm xúc: “Không cần, em đi tắm thay quần áo đi, bên ngoài nhiều vi khuẩn và vi sinh vật như vậy

đều bị em dẫn theo về rồi.”

“...” Lâm Hiểu Hiểu cực kỳ cạn lời, nghĩ thầm tên này mắc bệnh sạch sẽ hay bệnh nghề nghiệp vậy, nói chuyện không dễ nghe chút nào hết!

Nhưng nghĩ lại, cô ngồi trên bãi cỏ lâu như vậy, lại nhặt nhạnh cành lá chơi cả buổi, chắc chắn trên người sẽ có chút ít bụi bẩn, thậm chí cả sâu bọ. Lâm Hiểu Hiểu thấy lời anh nói cũng có lý, hơn nữa ở nhờ nhà anh thì phải nghe lời chút mới tốt.

Vì thế cô lật tìm đồ ngủ rồi đi tắm.

Tắm xong vừa lúc Thẩm Nghiêm cũng nấu xong bữa tối. Anh tháo tạp dề, giao việc cho Lâm Hiểu Hiểu vừa bước ra từ phòng tắm: “Lấy đũa đi.”

Lâm Hiểu Hiểu vừa tắm rửa sấy khô đầu xong, cả người vẫn còn ửng hồng, cô bỗng nhiên cảm thấy hơi ngại ngùng: “Ồ, lấy ngay đây.”

Theo thói quen, vẫn là cô phụ trách lấy đũa, múc cơm.

Thẩm Nghiêm uống một ngụm nước, nhìn cô chằm chằm một lúc.

Lâm Hiểu Hiểu ngẩng lên bắt gặp ánh mắt anh, cô ngượng ngùng hỏi: “Sao vậy?”

Chẳng lẽ chưa từng thấy gái đẹp vừa tắm xong bao giờ sao? Bị mê hoặc rồi?

“Đi công viên có vui không?” Thẩm Nghiêm phá tan bầu không khí mập mờ.

Lâm Hiểu Hiểu hắng giọng: “Cũng tạm thôi.”

Một lúc sau cô mới phản ứng kịp: “Sao anh biết em đi công viên?”

“Mọi thứ về em anh đều biết hết.” Thẩm Nghiêm nói một cách nhẹ nhàng, như thể đó là chuyện hết sức bình thường.

Lâm Hiểu Hiểu cầm lấy điện thoại: “Anh cài đặt thiết bị theo dõi trên điện thoại của em à?”

Thẩm Nghiêm như thể nghe được chuyện hài hước, khóe miệng khẽ nhếch lên.

“Vậy là anh cho người theo dõi em?” Lâm Hiểu Hiểu lại hỏi.

Thẩm Nghiêm chỉ vào đầu mình.

Lâm Hiểu Hiểu chợt hiểu ra: “Là con chip sao, anh có thể đọc dữ liệu từ con chip của em?”

“Ừm.” Cuối cùng Thẩm Nghiêm cũng lên tiếng.

Dù đã nói về chuyện này nhiều lần nhưng Lâm Hiểu Hiểu vẫn chưa hoàn toàn chấp nhận được, cô không tin nên hỏi lại: “Vậy anh có biết hôm nay em gặp chuyện lạ gì trong công viên không?”

“Ông lão đó đã thay khớp hông nhân tạo vài năm trước.” Thẩm Nghiêm đặt đũa xuống: “Em thấy lạ là vì khớp hông nhân tạo đó có chức năng sạc không dây.”

Lâm Hiểu Hiểu hiểu ra: “Vậy nên khi ông ấy đi, điện thoại sẽ được sạc pin?”

“Ừm, và cả mạng không dây nữa.” Thẩm Nghiêm bổ sung thêm một thông tin.