Đề thi thử

Lời còn chưa dứt, Diêu Như Ý đã bị kéo vào một vòng tay rắn chắc.

Vẫn là tấm biển hiệu lớn màu đỏ, vàng, lại thêm màu xanh lam đó.

Cảnh Hạo sau khi Tri Hành Trai khai trương bị hành hạ một lần, lần thứ hai thấy nó, lại có chút bình tĩnh và chịu đựng hơn, tuy vẫn cảm thấy rất xấu.

Đang lúc suy nghĩ, giọng nói lớn của Mạnh Bác Viễn ở cửa lại vang lên bên tai.

Cảnh Hạo nhăn nhó, khinh bỉ lùi lại một bước, nhìn hắn ôm cuốn sách bìa tím lớn mà rao:

"Các vị đồng bào! Các vị đồng môn! Bây giờ thi cử mỗi năm một khó, kinh nghĩa tử tập đọc mãi không hết! Phải làm sao đây? 'Tam Ngũ trong tay, trạng nguyên có ngay! Cuốn sách này của chúng ta, trước tiên sẽ vượt qua cửa kinh nghĩa, toàn bộ chú thích đều dùng mực đỏ gạch giúp các ngươi nhìn rõ, dễ tiếp thu! Thứ hai, thông qua mẹo mực của sách lược! Dân Sự Sớ của Phạm tướng được phân tích từng chữ, những câu vàng đắc ý về dân bản, biến pháp đều được tổng hợp lại trong sách! Thứ ba, vượt qua cửa thi phú! Thơ năm chữ tám câu luôn lạc nhịp? 'Tam Ngũ' sẽ hướng dẫn từng bước về cách phá đề, sử dụng điển cố và gieo vần. Còn thu thập ba trăm bài thơ, bài từ hay nhất của đương triều cầm tay chỉ việc dạy ngươi hạ bút thành tuyệt phẩm!"

"Đó còn chưa là gì! Còn nữa! Hôm nay mười người mua chung sẽ được giảm giá hai mươi phần trăm, còn tặng thêm đề thi thật, phiếu đánh dấu sách viết tay của Thám hoa lang và Tiểu Khải Tốc Thành Lâm Thiếp (bài tập viết chữ đẹp) của Diêu tiến sĩ! Quà tặng có hạn, ai đến trước được trước!"

"Sáng đọc kinh nghĩa phá vạn đề, trưa luyện sách lược định quốc sách, tối học thi phú đúc văn chương. Tam Ngũ đồng hành cùng bạn tiền đồ như gấm, bảng vàng đề tên..."

Cảnh Hạo nhếch mép, kiêu ngạo liếc nhìn Mạnh Bác Viễn. Ban đầu hắn định bước chân đi ngay nhưng cơ thể lại rất thành thật, vẫy tay bảo Cảnh Ngưu đi mua.

Nói đến mức nước bọt b*n r* tứ tung, hắn muốn xem rốt cuộc có tài cán gì.

Nói xong, hắn nghênh ngang lấy ra thẻ thành viên, lắc lư bước vào Tri Hành Trai. Vừa vào cửa liền nghe thấy trong phòng đọc sách có rất nhiều học trò đang nói về cuốn sách này.

Quả nhiên đã có người nhanh tay lẹ chân mua về, lúc này đang hào phóng trải trên bàn cho người khác xem. Có người lật vài trang, sắc mặt liền trở nên thẫn thờ, liên tục khen hay, rồi quay lưng chạy ra ngoài để mua.

Thật sự tốt như vậy sao?

Cảnh Hạo đứng ở cửa nghe một tai cũng cảm thấy ngứa ngáy trong lòng. Hắn đang định đến phòng riêng của mình để đợi cuốn "Tam Ngũ" kia, bất chợt lại nghe thấy một học trò giọng nói nhỏ nhẹ đang thở dài:

"Sách thì là sách hay, chỉ là giá hơi cao. Cuốn 'Tam Ngũ' này lại cần đến ba quan tiền, mua riêng bộ đề thi thật cũng phải tám trăm văn... Người có túi tiền eo hẹp như ta đây phải làm sao? Cha ta quan vị thấp kém, vốn dĩ gia cảnh thanh bần, việc học đã không dễ dàng, nay lại ra những cuốn sách như vậy, chẳng lẽ chỉ có con nhà giàu mới có thể đỗ cao? Không mua được sách này thì xứng đáng thi trượt sao? Diêu tiểu nương tử làm vậy thật sự đã cắt đứt đường của chúng ta rồi!"

Cảnh Hạo nghe vậy, lông mày liền cau chặt lại.

May mà trong phòng đọc sách vẫn có người hiểu chuyện, lập tức có người phản bác hắn:

"Lý huynh nói sai rồi, cuốn sách này của Diêu tiểu nương tử được khắc in tỉ mỉ đến thế nào chứ? Nàng mời các tiến sĩ biên soạn, đến xưởng khắc bản khai khuôn, giấy mực v.v. cái nào mà không tốn tiền? Huống hồ cuốn sách này dồn nhiều tâm sức như vậy, thu thập đề thi của nhiều năm như thế, lại còn có nhiều chú thích như vậy, làm sao mà không đáng ba quan tiền? Bốn cuốn sách kinh điển và năm cuốn kinh điển không chú thích không lời bình của anh trong túi sách, cuốn nào mà không phải một hai quan tiền?"

Lại có người nhìn thấu, cười hì hì:

"Lý huynh, chẳng lẽ huynh nhận tiền của hiệu sách Lưu Gia, hôm nay cố ý đến đây để phá hoại chuyện tốt của Diêu tiểu nương tử sao? Huynh tự nói lời này không thấy buồn cười sao? Năm ngoái nhà họ Lưu mời bốn ông học sĩ không tên tuổi biên soạn cuốn Sách Lược, nghe rất chua chát, còn bán hai quan tiền cơ đấy! Bây giờ huynh đến Tri Hành Trai nói lời này, trong lời nói lại có ý đồ kích động con cái quan lại nhỏ, không cảm thấy hổ thẹn trong lòng sao?"

Một câu này đánh thức người đang mơ màng. Lời này vừa nói ra, ánh mắt mọi người nhìn người họ Lý đều thay đổi.

Người ôn hòa hơn thì khuyên: "Đúng vậy, Lý huynh, lời huynh nói quả thực rất thiên vị."

Có người còn hừ lạnh một tiếng, nói thẳng: "Nếu chỉ thiếu đọc một cuốn sách như thế này mà có thể đánh bại công sức nhiều năm của huynh thì cuốn sách này của huynh cũng đọc như không rồi! Tốt nhất đừng đọc nữa!"

"Không nói gì khác, theo ta thấy, cuốn Sách Lược của nhà họ Lưu cũng không bằng cuốn 'Tam Ngũ' này của Diêu tiểu nương tử. Tuy nói đắt hơn một quan tiền, nhưng người viết sách này là Diêu tiến sĩ, Khương tiến sĩ, còn có cả Lâm Văn An đại nhân! Đều là những người có tên có tuổi! Diêu tiến sĩ từ sớm đã có danh tiếng là học giả Nho giáo, Khương tiến sĩ thông thạo nhiều môn học, quan trọng nhất là Lâm đại nhân..."

Người nói chuyện là người đầu tiên mua sách. Lúc đó hắn mua sách vì nghe nói được tặng đánh dấu sách viết tay của Lâm Văn An. Lúc này hắn đang ôm chặt đánh dấu sách có viết "Dẫu có cuồng phong nổi lên, ta vẫn cưỡi gió bay vạn dặm" vào lòng, vẻ mặt kính phục:

"Mười hai tuổi thi đỗ Tú tài, mười lăm tuổi Cử nhân, mười bảy tuổi Thám hoa. Sau Lâm đại nhân, cho đến nay vẫn chưa có Tiến sĩ nào trẻ hơn ngài ấy! Một người như vậy đích thân biên soạn sách để dạy các huynh thi cử, chỉ bán ba quan tiền mà các huynh còn chê lên chê xuống?"

Người họ Lý bị mọi người tấn công, vẫn không phục, nhỏ giọng: "Ai biết ngài ấy có thật sự biên soạn hay không, nhận tiền rồi gắn tên vào cũng không chừng."

Học trò đầu tiên mua sách thấy hắn không thể hiểu được, tức giận thu hết sách lại, lớn tiếng mắng: "Con người không thể cùng đứng chung với con lợn! Từ biệt!"

Người kia vừa đi vừa giận: Thật là sống trong phúc mà không biết hưởng. Chỉ có ở Biện Kinh, học trò nội xá Quốc Tử Giám mới kiêu ngạo như vậy. Nếu ở Lạc Dương, Trịnh Châu hoặc các phủ châu khác, có một tiến sĩ viết chữ đẹp, dù chỉ là một vài chữ cũng có thể được rao bán với giá mấy quan tiền!

Rất nhiều người đều khinh bỉ nhìn người học trò họ Lý rồi đứng dậy rời đi. Có một học trò toàn thân treo đầy bùa chú "Thi đâu đỗ đó", "Văn Xương che chở" cũng đi ra theo mọi người. Hắn y đang vuốt một chuỗi hạt bằng gỗ đàn hương, còn thần bí nói với bạn đồng hành:

"Không nói gì khác, cuốn sách này may mắn hơn Sách Lược! Chỉ vì điều này ta cũng sẵn lòng mua. Sách Lược bìa xanh, sách này bìa tím, cái này chẳng phải ứng với mong muốn sau này được mặc áo quan tím sao? Lại nói đến tên sách. 'Ba năm đỗ Tiến sĩ, năm năm đỗ Trạng nguyên', nghe này, nghe này! Ai nghe xong mà không thích? Bỏ thêm một quan tiền để mua một cái điềm lành, quá đáng giá!"

Bạn học của hắn không nhịn được cười: "Người ta thì tiến bộ, còn huynh thì thắp nhang."

Chỉ vài câu nói, tất cả mọi người đều đã tản đi hết.

Người họ Lý bị người ta vạch trần, lại bị mọi người cô lập, mặt khi đỏ khi trắng, lúng túng ngồi một lúc rồi đành phải lủi thủi rời đi.

Cảnh Hạo ở cửa nghe rõ mồn một, hừ lạnh một tiếng, còn quay lưng lại nhổ bọt vào bóng lưng người học trò họ Lý.

Trước đây, Diêu tiểu nương tử muốn mở Tri Hành Trai liền phát phiếu khảo sát rộng rãi, lại triệu tập nhiều học trò đến để nói chuyện chi tiết, hỏi rõ họ cần những cuốn sách hỗ trợ việc học như thế nào, vì vậy mọi người đã sớm biết nàng muốn khắc in sách, trong lòng cũng có chút mong đợi, nhiệt tình đưa ra những lời góp ý.

Chuyện này cứ thế mà truyền ra ngoài.

Hiệu sách Lưu Gia luôn là hiệu sách duy nhất trong Quốc Tử Giám. Trước đây Diêu tiểu nương tử mở tiệm tạp hóa, mở phòng đọc sách, họ đều không lên tiếng. Sau này nghe nói nàng cũng muốn khắc in sách liền không thể ngồi yên.

Tuy nói do có Lâm Văn An, đại quan thân thiết như người nhà với nhà họ Diêu, mà không dám ra mặt làm quá, nhưng sau lưng lại đi trước một bước khắc in cuốn Sách Lược, còn lấy lời nói trên phiếu khảo sát của Diêu tiểu nương tử làm chiêu trò, tự xưng là danh sư biên soạn, có thể chỉ dẫn cho các học trò.

Rất nhiều học trò không hiểu rõ sự tình đã mua, đọc xong vô cùng thất vọng, kéo theo đó là mất luôn niềm tin vào cuốn sách chưa được khắc in của Diêu tiểu nương tử.

Dù sao ngay cả nhà họ Lưu, một hiệu sách thường xuyên khắc in và biên soạn sách, cũng chỉ làm được những cuốn sách lỗi thời như vậy, Diêu tiểu nương tử một cô nương trẻ như vậy thì có thể làm được gì tốt?

Chuyện này Cảnh Hạo cũng có nghe phong phanh. Hắn còn cố ý đến tiệm tạp hóa mua một cây lạp xưởng, tưởng sẽ thấy một Diêu tiểu nương tử khóc lóc, thở ngắn than dài, không ngờ nàng chẳng có chuyện gì, nên làm gì thì làm, cũng không đi làm rối lên, thậm chí không nói thêm một lời nào về chuyện này.

Cứ như là căn bản không biết chuyện vậy.

Lúc đó Cảnh Hạo nhìn thấy, trong lòng đã đánh giá nàng cao hơn vài phần.

Trước đây, hắn tuy miệng luôn khinh bỉ Diêu tiểu nương tử là nữ nhi thương nhân gia đạo sa sút, chỉ biết mở tiệm tạp hóa bán những thứ đồ rẻ tiền, lại có hành động th* t*c và vô lễ, nhưng sau này, dần dần không còn nói như vậy nữa.

Phòng đọc sách, cây lau nhà cán dài, bột bồ kết, các loại đồ ăn vặt. Nhiều ý tưởng kỳ lạ như vậy, thật sự không phải người bình thường có thể nghĩ ra.

Cũng như cuốn sách này... Ba năm Tiến sĩ năm năm Trạng nguyên. Nhà nào khắc in sách mà không chọn những cái tên trang trọng để thể hiện học vấn uyên thâm của cuốn sách, nhưng Diêu Như Ý lại không, nàng lại chọn một cái tên giống như cái biển hiệu chói mắt kia, khiến người ta nghe thấy là không thể quên được.

Hơn nữa, Cảnh Hạo từ trước đến nay đều khoan dung với phụ nữ hơn, đặc biệt là những người có hoàn cảnh thảm thương như Diêu tiểu nương tử nhưng lại không tự thương hại bản thân mà nỗ lực mưu sinh, càng nên ủng hộ việc kinh doanh của nàng. Hắn thường ngày gặp những người phụ nữ ăn xin trên đường, dù bịt mũi chê bẩn cũng sẽ móc túi ra cho tiền.

Dù Cảnh Ngưu nói người phụ nữ đó là kẻ lừa đảo chuyên nghiệp, dựa vào ăn xin mà sắp mua được nhà ở ngoại thành rồi, hắn vẫn cho. Chuyện nghe đồn không biết thật giả, nhưng người đau khổ lại ở ngay trước mắt, Cảnh Hạo lười phải bận tâm vì mấy chục văn tiền, thấy là ban ơn, trong lòng hắn thấy thoải mái là được.

Dù sao hắn cũng không thiếu tiền.

Không còn cách nào khác, hắn chính là người tốt khó tìm trên trời dưới đất này. Cảnh Hạo tự khẳng định với bản thân, gật đầu rồi đi vào phòng riêng của mình, ngồi phịch xuống.

Một lúc sau, Cảnh Ngưu và Cảnh Mã ôm một hộp sách lớn đến, còn tự hào chất đống đồ đạc trước mặt hắn, vui vẻ nói: "Hạo ca, chúng ta mua loại bìa cứng đấy! Giá năm quan tiền! Bây giờ chỉ có chúng ta mua nổi loại bìa cứng này, còn được tặng thêm nhiều đồ nữa, rất hời, ca xem đi!"

Cảnh Hạo còn chưa kịp lật sách, đã thấy đống quà tặng. Hắn không hề đề phòng cầm lên lật xem: Bộ đề thi thật đề thi tỉnh, đề thi phủ từ năm Bảo Nguyên thứ nhất đến Bảo Nguyên thứ tám một trăm đề, Thi từ phải luyện một trăm đề, Sách lược một khóa một luyện, Chạy nước rút thi cử ba mươi ngày.

Hắn nghẹn một hơi ở cổ họng, một lúc sau mới run rẩy tay hỏi Cảnh Ngưu: "...Mày muốn ép chết ca à?"

Một trăm đề lại một trăm đề, hắn phải viết đến khi nào?

Cảnh Mã gãi đầu, cười hề hề: "Sách bìa cứng thì tặng những cái này. Hạo ca cứ từ từ viết thôi..."

Cảnh Hạo trắng mắt, sờ sờ tám chữ dập vàng trên bìa sách: Ba năm Tiến sĩ năm năm Trạng nguyên. Đúng là mơ tưởng viễn vông, nhưng không hiểu sao lại khiến người ta nảy sinh hy vọng. Hắn còn lật cuốn sách bìa tím dày cộm ra. Trang đầu tiên là mục lục. Hắn vừa đọc một hai dòng, liền tò mò "hửm?" một tiếng.

Mục lục là những chữ in đậm màu đen:

Một, Phân tích đề cương thi cử và sơ đồ kiến thức cốt lõi Một giáp, Giải thích chi tiết cấu trúc kỳ thi

Hắn tò mò lật đến trang "Một giáp" theo số trang trong mục lục.

Hiện ra trước mắt hắn là một biểu đồ kỳ lạ.

Biểu đồ đó là một sơ đồ dạng cây với những khung chữ và các mũi tên nối với nhau, từ trên xuống dưới, chỉ rõ ràng các môn học, trọng tâm của ba cấp thi Giải thí, Tỉnh thí, Điện thí, còn chú thích cả thời gian quan trọng, tính toán cả tỷ lệ đỗ bảng vàng của học trò Quốc Tử Giám ở từng kỳ thi.

Nhìn kỹ, đôi mắt ba tròng của Cảnh Hạo không khỏi mở to ra.

Trước đây hắn chưa từng thấy biểu đồ như vậy. Ban đầu không hiểu, nhưng một khi đã hiểu rồi, liền có cảm giác như thiên linh cái bị người ta cạy ra, có một cảm giác vô cùng rõ ràng.

Chỉ một biểu đồ, không có bất kỳ lời nói rườm rà nào liền giải thích rõ ràng cả ba kỳ thi lớn.

Cái thứ này… đẳng cấp thật.

Tiếp tục xuống dưới.

Một ất, Phân tích chuyên sâu môn học

Cũng là một biểu đồ, có lẽ không phải là biểu đồ…

Cảnh Hạo không biết phải miêu tả như thế nào.

Đó là một bảng biểu có kinh vĩ (đường dọc và đường ngang), kẻ thẳng tắp thành từng ô vuông nhỏ. Hàng ngang ghi tên các kinh nghĩa như Luận Ngữ, Mạnh Tử, Thi, Thư, Dịch, Chu Lễ, Lễ Ký và Xuân Thu. Hàng dọc thì ghi thời gian mấy năm trước và sau khi cải cách thi cử vào năm Bảo Nguyên thứ nhất.

Ô ở giữa ghi số lượng câu hỏi của những kinh nghĩa này mỗi năm. Như vậy liền thống kê và so sánh được tỷ lệ câu hỏi của các môn thi cử như "thi phú, viết lại kinh nghĩa và giải nghĩa kinh nghĩa" trong những năm qua.

Bên cạnh thậm chí còn có một biểu đồ nhỏ, từng cột vuông dựng đứng trên đường dọc và đường ngang hình chữ "L". Bên cạnh đường dọc chú thích số lượng, hàng ngang vẫn là tên của những kinh nghĩa đó. Kinh nghĩa có số câu hỏi nhiều thì cột vuông cao, cao thấp lộn xộn, như vậy lại càng rõ ràng, chỉ cần nhìn một cái là có thể thấy rõ kinh nghĩa nào được thi nhiều nhất trong các kỳ thi.

Cảnh Hạo nhìn không chớp mắt.

Thông thường, các tiến sĩ giảng bài luôn nói kinh nghĩa nào là quan trọng nhất, còn phải dài dòng nói một đống lý do tại sao nó lại quan trọng. Cảnh Hạo nghe xong là quên ngay, trong đầu không để lại chút dấu vết nào. Bây giờ thì một cái là rõ! Hắn không cần bất kỳ ai giảng giải cho hắn, chỉ cần hai biểu đồ, liền ghi nhớ tất cả những điều này trong lòng.

Trong lòng Cảnh Hạo không khỏi kinh ngạc, thật tốt, người ngốc cũng có thể hiểu.

Không biết người ngốc thế nào, nhưng hắn thì hiểu rồi!

Tiếp tục xuống dưới cũng như vậy, dùng biểu đồ phân tích trong bảy chủ đề lớn của sách lược như biên phòng, trị an, Thanh Miêu pháp, Thị Dịch pháp, Bảo Giáp pháp, biến pháp của Vương tướng công, biến pháp của Phạm tướng công, cái nào là quan trọng nhất, thường được thi nhất.

Tiếp đó, không chỉ thu thập bản mẫu chính luận của Phạm thừa tướng, Vương thừa tướng và ba người đứng đầu bảng Giáp qua các năm, mà còn phân tích chi tiết cho hắn lý do tại sao những người tài giỏi này lại viết hay.

Không có lời nói dài dòng, đối với sách lược, chỉ viết một câu chữ đỏ in đậm: "Tam đoạn pháp là phương pháp phổ biến cho sách lược."

Xuống dưới mới dùng chữ đen chú thích ngắn gọn, súc tích.

Cảnh Hạo vô thức lẩm bẩm đọc to đoạn chú thích đó: "Sách lược bắt nguồn từ Hán triều, là một thể loại văn chương mà triều đình nhằm vào những vấn đề cụ thể về thời cuộc và trị quốc để 'hiến kế mưu sách'. Do đó, cốt lõi của sách lược là 'để sử dụng'. Trình bày giải pháp, sáng tỏ đạo lý trị quốc, không chỉ cần đưa ra quan điểm, mà còn cần dẫn chứng sử liệu, kinh điển hoặc các trường hợp thực tế làm luận cứ, từ đó đưa ra những giải pháp cụ thể và khả thi. Vì vậy, bất kể là đề tài gì, đều có thể phá đề theo cấu trúc ba đoạn: 'làm rõ đề tài, phân tích nguyên nhân, và hiến kế giải pháp'; cấu trúc ba đoạn này, lại có thể tiếp tục chia nhỏ thành hai khung: tổng hợp-phân tích-tổng hợp và luận chứng theo trình tự..."

Tay Cảnh Hạo hơi run, tim cũng đập hơi nhanh. Hắn gắng sức nuốt một ngụm nước bọt.

Hắn vậy mà… hiểu rồi…

Bình thường, tiến sĩ giảng bài một trăm lần "phá đề phải khéo", "lập ý phải cao", hắn lại không biết thế nào là khéo, thế nào là cao? Luôn luôn là tiến sĩ giảng đề này, hắn chỉ biết đề này, đề khác lại không biết.

Điều này cũng khiến mỗi đề thi trong mắt hắn đều là mới tinh. Đề thi biết hắn, hắn không biết đề thi. Học như rắn mất đầu, chỗ này một chút, chỗ kia một chút, không thành hệ thống, lơ mơ.

Đây cũng là lý do hắn không thích đọc sách, đọc thật sự rất buồn ngủ, thà về nhà ngủ còn hơn.

Bây giờ hắn dường như đã hiểu cách viết sách lược rồi…

Tiếp theo, cuốn sách này lại lần lượt nói về thi phú, thời văn, kinh nghĩa, v.v., khiến Cảnh Hạo nhìn không chớp mắt.

Đọc xong phần một, phần hai là "Giải tích đề thi thật và luyện tập mô phỏng" tương ứng với những phương pháp đã dạy trước đó. Cảnh Hạo nhìn thấy những đề thi đó liền vô thức thử dùng những phương pháp đã đề cập ở phía trước để giải, từng bước một lại khá suôn sẻ!

Điều này khiến tay hắn hơi ngứa ngáy, lúc này, hắn lại cảm thấy mình mạnh một cách đáng sợ!

Nhưng hắn vẫn nhịn không động bút, tiếp tục xem xuống dưới.