Vị khách không mời

Kỳ thi mùa xuân, tổng cộng ba trường, mỗi trường ba ngày, cộng chín ngày ròng rã.

Chỉ vỏn vẹn chín ngày ấy, lại đủ khiến bao kẻ sĩ hàn môn cá chép hóa rồng, đổi đời thay vận!

Đại Ung trọng đạo khoa cử, các đời quân vương đều lấy khoa cử làm đường tuyển hiền, các châu quận đều thiết lập học phủ, thiên tử kén sĩ, duy tài thị thượng.

“Buổi sớm là kẻ cày ruộng nơi thôn dã, buổi chiều bước vào điện ngọc của thiên tử” — tại Đại Ung, chẳng phải lời hý luận.

Ngay cả trong triều, quan viên xuất thân chính quy từ khoa cử cũng dần dần thay thế bọn quý tộc dựa hơi gia thế mà phong chức.

Khi lựa chọn giám khảo khoa thi, họ cũng có ưu thế vượt trội.

Vậy nên sĩ tử thiên hạ đều nghe theo thánh chỉ, nối gót bước vào trường thi, lấy công danh làm vinh hiển tổ tông.

Tổ tiên nhà họ Cố vốn chẳng có gì vang danh, đến đời Cố Huyền mới đỗ nhị giáp tiến sĩ, hiện giữ chức tòng lục phẩm Trứ Tác Tả Lang, như vậy đã là mồ tổ bốc khói rồi.

Còn nay, Cố Thanh Lễ luận tài văn học, lại hơn phụ thân thuở trước vài phần.

Cố Huyền vừa vui mừng lại chẳng khỏi thấp thỏm thay con.

Chỉ có kẻ từng trải qua khoa thi mùa xuân mới rõ, cống viện không phải chốn người ở.

Quả nhiên, đến ngày mười lăm, khi Cố Thanh Lễ bước ra, thân thể đã mỏi mệt rã rời, khí lực như tơ liễu trước gió, chỉ cố giữ lấy bộ dạng thư sinh cho có thể diện.

Ấy vậy mà vẫn còn là khá lắm rồi, có kẻ định lực kém, vừa ra khỏi cống viện đã lăn đùng bất tỉnh, phải để tiểu đồng cõng lên xe ngựa mà đưa về.

Thanh Lễ về đến nhà, ngủ một mạch hơn nửa ngày mới hồi phục tinh thần.

Sáng ngày mười bảy, cả nhà khó khăn lắm mới có dịp cùng nhau ăn bữa sáng, thì bất ngờ có vị khách không mời mà tới.

“Ta tới đây hôm nay, chẳng vì chuyện gì khác, vẫn là chuyện hôn sự của nha đầu Thanh Chiêu mà thôi.” Đại bá mẫu nhà họ Thẩm vừa bước vào đã lên giọng cao cao tại thượng, nói năng vênh váo:

“Không phải ta nói, Tứ muội à, muội cũng nên suy xét kỹ lưỡng. Đại công tử nhà họ Giang thì thân thể yếu nhược, còn Nhị công tử tương lai tất sẽ kế vị Bá tước, nha đầu Thanh Chiêu mà gả sang đó, chẳng mấy năm nữa sẽ thành Bá phu nhân.”

Bà ta nâng tách trà, nhẹ nhàng nhấp một ngụm:

“Tuy lần trước hai mẫu tử các người mạo phạm ta, nhưng dù gì ta với muội cũng là thân thích máu mủ. Ta đã vì Thanh Chiêu mà dốc lòng nói tốt trước mặt Thừa Hóa Bá phu nhân, người ta mới chịu bỏ qua hiềm khích, gật đầu chấp thuận. Đây là chuyện tốt đại cát, chớ để vuột khỏi tay nữa.”

Cố phu nhân suýt nữa không kìm được mà ném luôn chén trà vào mặt bà ta.

Từ sau khi nhìn rõ bản mặt thật của đám người ấy, bà chỉ cảm thấy mỗi hành động, mỗi lời nói của họ đều ghê tởm đến cực điểm.

“Đại tẩu nói xong chưa?” Cố phu nhân lạnh lùng liếc qua, “Nếu mẫu thân và đại tẩu đều thấy Bá phủ kia tốt như thế, sao không gả đại cô nương nhà họ Thẩm vào đó?”

“Tứ muội sao lại ăn nói vô lễ như vậy? Ta đây một lòng tốt bụng, đến vì hôn sự của Thanh Chiêu mà muội lại vô ơn, chẳng hiểu lễ số chút nào!” Thẩm đại bá mẫu trợn trừng đôi mắt.

“Tốt bụng thật sao?! Đại tẩu tưởng ta không biết cái tên Giang Nhị công tử kia là hạng người gì ư?” Cố phu nhân cũng nổi giận, đứng phắt dậy, nhìn thẳng không chớp, ánh mắt lạnh như sương tuyết, lộ vẻ hung tợn khó tả.

Thẩm đại bá mẫu chưa từng thấy vị muội muội hay e dè mình lại dám nổi đóa như thế, nhất thời vừa sợ vừa chột dạ.

“Cái… cái này… sao muội lại biết? Dù gì thì người ta cũng là công tử Bá phủ, Thanh Chiêu nhà muội chỉ là nữ nhi quan lục phẩm, có thể gả vào đó là may mắn ngàn đời, còn chê bai gì nữa?” Bà ta nói càng lúc càng hăng, lại còn trề môi xem thường:

“Chẳng phải là trông thấy Thanh Lễ nhà muội đi thi, liền mơ mộng nó đỗ tiến sĩ rồi muốn tìm cửa cao hơn cho muội muội đó chứ?”

“Nói cho muội biết, Thanh Lễ mới mười tám, thiên hạ có mấy người đi thi lần đầu mà đỗ? Đừng có vui mừng quá sớm, kẻo sau này nhặt vừng vãi dưa, được chẳng bằng mất!”

Lời lẽ chua cay, xúc phạm, thật may mà Cố Thanh Lễ không có mặt, bằng không át hẳn sẽ thấy khó chịu vô cùng.

“Thanh Lễ nhà ta có đỗ hay không thì liên quan gì đến tẩu? Nếu tẩu ghen tức, thì bảo Văn ca nhi nhà tẩu cũng mau mau thi đỗ cử nhân đi! Cử nhân còn chẳng tới, nói gì đến tiến sĩ?”

Phu nhân họ Cố vì thương con mà nổi giận, không hề nương tay: “Còn cái gì mà giới thiệu hôn sự cho Thanh Chiêu? Tẩu quý như vậy thì đi mà gả vào đó, chớ đem thứ tai họa mà ép vào nhà ta!”

Cơn giận trào dâng, khiến Cố Thanh Chiêu ngồi bên cũng tròn mắt kinh ngạc.

Thẩm đại bá mẫu xưa nay luôn coi thường vị muội muội này là kẻ yếu đuối, không ngờ hôm nay lại bị đuổi thẳng ra khỏi Cố phủ, mắng đến cứng họng chưa kịp đáp trả câu nào.

Chỉ còn cách chửi đổng mà rút lui.

“Nương đừng để tâm đến bọn người ấy, ca con khó khăn lắm mới từ cống viện ra được, phải vui vẻ mới đúng.” Cố Thanh Chiêu kéo tay mẫu thân ngồi xuống.

“Con nói phải.” Cố Huyền hôm nay tâm tình tốt, sai người mang rượu tới cùng thê nhi uống một chén mừng.

“Chỉ là nén giận không được. Mấy kẻ bụng dạ đen tối, nói năng như thể nhà ta nợ nần gì họ vậy.” Cố phu nhân giận đến sắc mặt tái xanh.

“Vì những kẻ không liên quan, giận cũng không đáng.” Cố Huyền tự tay rót rượu, mỉm cười đưa đến trước mặt thê tử:

“Đợi việc chọn lựa giám khảo xong xuôi, bảng vàng cũng sẽ sớm công bố, đến lúc ấy, chúng ta sẽ tìm cho Thanh Chiêu một hôn sự xứng đáng.”

“Ừm, lời ấy cũng có lý.” Cố phu nhân gật đầu tỏ vẻ đồng tình.

“Thật ra, nữ nhi lại cho rằng hôn sự không nên vội vàng quyết định.” Cố Thanh Chiêu đặt đũa xuống, mặt mày nghiêm nghị thưa.

Nghe vậy, cả nhà đều nhìn về phía nàng.

“Thái tử điện hạ gần đây thân thể không yên, trái lại chư vương thì ai nấy đều trẻ tuổi cường tráng, lại chẳng thiếu kẻ xuất thân cao quý, tài năng vượt trội. Nữ nhi cho rằng, không chỉ riêng con, mà ngay cả ca ca, lúc này cũng chưa nên vội định thân.”

Vốn dĩ Cố Huyền đã sớm có tính toán, đợi đến khi bảng vàng công bố, nếu Cố Thanh Lễ có tên trên bảng, thì sẽ chọn ngày lành tháng tốt để bàn chuyện đính hôn. Cố Thanh Chiêu cũng có thể dựa hào quang của huynh trưởng, tìm được mối lương duyên xứng đáng hơn.

Thế nhưng lời này của Thanh Chiêu, lại khiến ông như bừng tỉnh cơn mê.

“Sao lại không thể định thân?” Cố phu nhân lấy làm khó hiểu.

Chỉ có Cố Huyền và Cố Thanh Lễ là đã thấu rõ ẩn ý trong lời nói ấy.

Các đại thần trong triều đều là người tinh tường.

Thái tử thân thể yếu nhược, dấu hiệu tranh đoạt ngôi vị thái tử đã bắt đầu lộ rõ, các đại thần ắt sẽ lựa chọn một vị hoàng tử để đặt cược.

Nhưng triều đình là nơi dây mơ rễ má, động một chỗ là động toàn cục, nếu đứng sai phe, e rằng sẽ rơi vào cảnh vạn kiếp bất phục.

May thay Cố Huyền quan chức không cao, chỉ cần cẩn thận giữ mình, thì sẽ không phạm sai sót. Nhưng nếu vội vàng định hôn cho nữ nhi, lại thêm dây dưa thông gia, liên lụy càng nhiều, chỉ tổ chuốc lấy rắc rối.

“Ý của A Chiêu, cũng chính là điều ta nghĩ.” Cố Thanh Lễ không phải hạng người chỉ biết vùi đầu nơi sách thánh hiền, ông sớm đã thấu rõ tình hình trong triều, tất nhiên không muốn vì hôn sự mà khiến nhà họ Cố rơi vào hiểm cảnh.

Cố Huyền trầm ngâm chốc lát, đoạn nhẹ gật đầu: “Vậy việc này cứ để thong thả, chúng ta không cần gấp.”

“Hiện giờ, chỉ chờ xem bảng vàng ngày công bố mà thôi.”

Nói ra cũng khéo, kỳ tuyển chọn cuối cùng lại rơi đúng vào ngày bảng vàng ban xuống.

Kiếp này nàng không còn lấy cớ bệnh mà né tránh như đời trước, tên nàng vẫn còn nằm trong hoa danh sách.

Có điều, Cố Huyền đã âm thầm dùng ít ngân lượng, nhờ người đưa tên nàng xuống hàng phía sau.

Ai ai cũng biết, các tú nữ có khả năng đậu qua vòng tuyển cuối, tên thường nằm trong ba tờ đầu tiên.

Nhiều nhà tốn bao công sức, chỉ mong đưa tên nữ nhi mình lên đầu bảng; còn nhà họ Cố lại chỉ cầu cho tên nàng rơi về sau.

Việc nhẹ nhàng thế này, người nhận tất nhiên là dốc lòng làm cho xong.

Thế nhưng lần này, kết quả lại vượt khỏi dự liệu của tất cả mọi người — kể cả chính Cố Thanh Chiêu.