Cốm đường

Làm bánh dày xong, Trình Nặc liền thu xếp bắt đầu làm cốm đường.

Hồi nhỏ không có nhiều đồ ăn vặt năm mới, cốm đường chính là quà vặt của tụi nhỏ. Hễ mỗi lần Tết đến, nhà nhà đều làm một gói to để bọn trẻ ăn đỡ thèm.

Thứ tự các bước làm cốm đường rất phức tạp, còn phức tạp hơn bánh dày nhiều. Đầu tiên là nấu nước đường. Trình Nặc đã thỉnh giáo thím Ngô trước, biết lúa mạch cần phải ngâm cho tới khi nảy mầm mới dùng được, vì vậy cô đã chuẩn bị sẵn từ trước rồi. Ngâm lúa mạch một ngày rồi đặt trong giỏ cho ráo nước, qua khoảng một tuần, nó bắt đầu nảy mầm.

Vì phần lớn trên cù lao toàn là người già, ăn cốm đường không được, nên số người đến làm cốm đường cũng không đông lắm, chỉ có mấy nhà có con mới làm cùng Trình Nặc.

Vào sáng sớm ngày lúa mạch lên mầm, thím Ngô liền dẫn theo mấy bác gái đến giúp. Nấu nước đường khá mất thì giờ, nấu từ sáng cho tới tối, phải tiêu tốn một ngày.

Dùng lò đất trong phòng bếp, giữ được lửa là bước quan trọng nhất, Trình Nặc chưa làm bao giờ nên dĩ nhiên không biết. Thím Ngô không cho cô động thủ, cô bèn lấy máy ảnh, đặt trên giá ba chân mà quay video.

Trình Nặc cho rằng nấu nước đường chỉ cần dùng đến lúa mạch, lúc làm rồi mới biết, còn phải trộn thêm khoai lang đỏ. Khoai lang đỏ cũng là do nhà thím Ngô trồng đem tới. Đầu tiên rửa sạch khoai lang đỏ rồi cắt thành miếng lớn, đặt trong nồi nấu chín, lại lấy xẻng cơm đè cho nó vụn ra, chêm nước, cuối cùng rải lúa mạch lên trên, đậy nắp nồi lại, xung quanh dùng khăn lông bịt kín, nấu lửa nhỏ hai ba giờ.

Trong thời gian này không có việc gì, Trình Nặc chuyển bàn nhỏ ở sân sau ra phơi nắng, lấy hạt dưa mua trước đó ra, lại rót trà, mời thím Ngô cùng các bác gái ngồi nói chuyện.

Tông Lãng thấy tạm thời mình không giúp được gì, bèn chào một tiếng rồi đến lều lớn.

Anh đi rồi, mấy người thím Ngô lại hàn huyên với nhau, rồi hàn huyền đến chuyện Tông Lãng hồi bé.

“Thằng bé đúng là thủ lĩnh càn quấy!” Có một bác gái nói, “Trong đám con nít, nó nhỏ nhất, nhưng lại thành đứa dẫn đầu. Bác nhớ có một năm cũng sắp đến năm mới, trong thôn có trộm chuyên tới trộm gà vịt. Tên tiểu tử ấy bèn dẫn mấy người,t rời chưa sáng đã đến bến phà canh chừng, đợi tới khi trôm đến. Cũng không đánh đập gì hắn ta đâu, mà chỉ lôi của quý của hắn ra, lại cởi áo bông cho gió sông thổi cho hắn đông cứng, phải kêu cha gọi mẹ, cuối cùng mới đưa đến đồn cảnh sát.”

Nói tới đây liền bắt đầu, mọi người kể rất nhiều chuyện Tông Lãng hồi nhỏ nghịch ngợm phá phách. Nhà thím Ngô ở gần nhà Tông Lãng nhất, cũng biết được nhiều nhất, ngay cả chuyện cũ hồi bé anh tè dầm cũng kể ra.

Trình Nặc nghe mà cười không ngừng, trong đầu tưởng tượng ra đứa bé ngịch ngợm phá phách.

Nói đùa một lúc, đợi đến khi nấu xong lúa mạch trong nồi, thím Ngô lại dùng xẻng cơm khuấy dọc nồi, thấy đã được rồi thì vớt cặn trong nồi ra, lọc lấy nước. Sau đó, mới thực sự là nấu nước đường.

Dùng lửa nhỏ nấu từ từ, thỉnh thoảng khuấy cái để đáy nồi không bị khô. Một nồi nước đầy ụ, đến cuối cùng chỉ còn lại gần nửa nồi nước đường. Quá trình này mất nhiều thời gian hơn, từ buổi sáng nấy cho đến tối. Thế nên sau khi thím Ngô dặn Trình Nặc cách giữ lửa thì ra về với các bác gái trước. Làm xong cốm đường, e phải chờ đến ngày mai.

Lúc này Tông Lãng từ lều lớn quay về, lại đem cho Trình Nặc một giỏ dâu tây. Số dâu tây trước đó cô đã làm thành mứt dâu cả rồi, chỉ chừa một giỏ nhỏ, đã ăn hết từ lâu.

Trình Nặc rửa một dĩa, dọn ghế ngồi bên bếp, vừa nhìn nước đường trong nồi vừa ăn dâu tây. Đang ăn thì nảy ra ý tưởng mới lạ, cô cầm đũa thọc vào trái dâu, rồi lại quét một vòng trong nồi nước đường, để khô là thành kẹo hồ lô.

Vui vẻ cầm kẹo hồ lô đi tìm Tông Lãng, thấy anh đang chơi với Tiểu Lang. Những ngày sống chung sau này, rốt cuộc Tiểu Lang cũng chịu gần gũi với anh. Trình Nặc cầm kẹo hồ lô đút cho anh ăn, hỏi: “Có ngọt không?”

“Ngọt.”

Trình Nặc cười kiêu ngạo, “Em nấu đường đấy.”

Có lẽ vì ăn kẹo hồ lô mà ngọt miệng, Tông Lãng mở lời: “Em không phải nấu đường, mà là mật.”

Nấu cuộc sống thành mật, ngày ngày đều sôi sục bong bóng.

***

Ngày hôm sau, Trình Nặc dậy từ sớm, cầm máy ảnh ra ruộng đi một vòng.

Sáng sớm trên cù lao Hà Diệp có vẻ yên bình rõ rệt. Xa xa có tiếng còi tàu mơ hồ truyền đến, trong thôn gà gáy chỏ sủa, người dậy sớm thì đi loanh quanh giữa rộng. Có nhiều nhà vẫn còn dùng lò đất, có thể nhìn thấy khói bếp lượn lờ.

Đường mòn trong ruộng có sương bám, giẫm lên kêu tí tách, Trình Nặc cầm mấy ảnh, chụp mấy bức ảnh buổi sáng ở nông thôn, không khỏi nhớ tới ‘đào hoa nguyên ký’ của Đào Uyên Minh.

Về lại nhà, Tông Lãng đã làm xong bữa sáng, vừa ăn xong thì mấy người thím Ngô lại đến. Mỗi người bọn họ đều đã nấu xong nước đường ở nhà, hôm nay mang đến để cùng làm cốm.

Làm cốm đường, ngoại trừ nước đường ra còn phải dùng đến nếp. Ngâm xong thì hấp chín rồi phơi khô, mấy ngày trước Trình Nặc đã chuẩn bị cả rồi. Phòng bếp quá nhỏ, sợ di chuyển bất tiện nên lúc làm cốm đường thì vẫn ở ngoài sân trước, dùng lò đất tạm thời trước đó dùng hấp bánh dày.

Rửa sạch nồi lớn, đốt lửa. Dùng muối hột rang khô nếp. Nghe thím Ngô nói, trước kia đều dùng loại cát đặc biệt để rang, giờ không ai dùng nữa, tạm thời cũng không tìm được nên lấy muối hột thay.

Lửa cháy rất mạnh, trong nồi sắt có khói xanh bốc lên, rang đến khi muối hột đổi màu thì cho cơm nếp phơi khô vào, nhanh chóng trộn đều. Hạt nếp nhanh chóng nở ra với tốc độ mắt thường có thể thấy được. Lập tức múc nếp với muối hột ra, đặt vào trong rỗ nhỏ, sau đó loại bỏ muối hột đi.

Nguyên liệu chính của món cốm đường đã chuẩn bị xong.

Đợi đến khi rang hết nếp thì rót nước đường nấu hôm qua vào nồi, rút củi nấu lửa nhỏ. Tiếp đến là đổ nếp đã rang cùng đậu phộng và mè vào nồi khuấy, cho tới khi tất cả nguyên liệu đều dung hòa vào nước đường thì hạ nồi, bỏ vào trong chậu gỗ sạch.

Tiếp theo lại là công việc mất sức, do Tông Lãng làm. Dùng chày gỗ gõ cục đường trong chậu. Chày gỗ cũng rất đặc biệt, giống như con dấu phiên bản lớn, bên dưới hình trụ, bên trên có tay cầm. Cầm chày gõ dọc theo chậu, cho tới khi cục đường trở nên bằng phẳng bền chắc thì lật ngược chậu gỗ úp lên bàn, lấy đường ra.

Thím Ngô cùng hai bác gái khác, mỗi người cầm dao đã mài sắc nhanh chóng chia nhỏ cục đường ra, rồi lại cắt thành khối chừng một cm. Đến lúc này, món cốm đường mất thời gian công sức mới coi như hoàn thành.

Trình Nặc lấy một khối ăn, đường vẫn còn nóng. Đường lúa mạch không có ngọt sắc mà nhàn nhạt, lại hòa quyện cùng mùi thơm của đậu phộng và mè, cắn một miếng, giòn rụm thôi rồi.

Trình Nặc lấy một dĩa, chia cho mọi người cùng nếm thử. Lại không nhìn thấy Tông Lãng đâu, cô bèn ra sân sau nhìn, thấy anh muốn gọi điện nên không đến.

Tông Lãng nhận được cuộc gọi của Cố Viễn Giang, nói cho anh biết một chuyện rất bất ngờ —— Lâm Dĩ An sắp đến.

Lúc đại học, Cố Viễn Giang và Lâm Dĩ An nằm giường trên giường dưới, quan hệ khá tốt. Nên Lâm Dĩ An biết quê của Cố Viễn Giang ở tỉnh An Huy. Từ weibo của Trình Nặc anh ta biết được cù lao hà Diệp, thế là kiểm tra địa chỉ, mới nhớ ra quê của Cố Viễn Giang cũng ở đây, liền gọi điện cho Cố Viễn Giang.

Sau khi Cố Viễn Giang nhận điện thoại, việc đầu tiên là muốn nói cho Trình Nặc biết. Nhưng trong lòng lại tồn tại một phần đồng cảm với Trình Nặc, anh ta cho rằng Lâm Dĩ An không nên tìm đến, quấy rối cuộc sống của Trình Nặc. Thế nên mới gọi điện cho Tông Lãng.

Tông Lãng cúp máy, châm điếu thuốc, nhìn Trình Nặc đang bận rộn chụp hình ở sân trước. Trong lòng thầm thăm hỏi mười tám đời tổ tông của Lâm Dĩ An.

Hút xong một điếu thuốc, anh dập tắt lửa, cười hừ một tiếng. Đến cũng tốt, có thù báo thù, có oán báo oán, anh muốn thay mặt Trình Nặc làm kẻ ác, đặt dấu chấm hết triệt để cho quá khứ.

Nhưng việc này không thể để Trình Nặc biết. Trái tim cô không thể chịu thêm tổn thương nữa.

***

Mấy ngày liên tục đều là trời nắng ấm áp.

Làm cốm đường xong, Trình Nặc lại dựa theo kế hoạch làm đậu hủ, bánh bột gạo và bánh bông lan bằng nồi cơm điện. Ngày ngày đều là một sân đầy người, các chú các bác trò chuyện rôm rả, vô cùng náo nhiệt. Ngay cả bà Bạch cũng nghe nói, bèn để bố Bạch Nguyên đỡ tới cù lao góp vui. Lúc đi vẫn lưu luyến như cũ, nói đã rất nhiều năm rồi bà chưa từng thấy náo nhiệt như thế.

Trình Nặc bận rộn mỗi ngày như chú ong mật, nhưng không hề cảm thấy mệt mỏi. Ngày quay video, tối biên tập. Nghiêm túc làm cơm, chăm sóc đám nhóc trong nhà, lúc rảnh thì nằm phơi nắng, lướt bình luận. Cuộc sống tựa như nước chảy, thanh bình điềm tĩnh.

Mấy ngày nay Tông Lãng vẫn ở nhà với Trình Nặc, không đi đâu. Giúp cô làm những công việc tiêu hao sức lực. Cho đến khi Cố Viễn Giang gọi anh lần nữa, anh mới tìm cớ nói với Trình Nặc trong nhà hàng có một số việc, phải lên thành phố.

Đến thành phố, anh chạy thẳng tới quán cà phê, đó là nơi Lâm Dĩ An hẹn gặp Cố Viễn Giang.

Lúc Tông Lãng đến, Cố Viễn Giang đã có mặt, ngồi gần cửa sổ. Tông Lãng thấy đối diện anh ta có một người đàn ông lịch sự thanh tú, có lẽ chính là Lâm Dĩ An.

Anh đi vào, Cố Viễn Giang thấy anh tới thì đứng lên giới thiệu.

Thật ra cũng chẳng cần giới thiệu gì, từ lâu trong weibo của Trình Nặc, Lâm Dĩ An đã biết gương mặt này rồi. Anh ta rất bất ngờ, không hiểu vì sao Cố Viễn Giang biết được người hiện tại của Trình Nặc, lại còn gọi anh ta đến.

Lúc Cố Viễn Giang giới thiệu Tông Lãng thì nói là bạn thân. Còn lúc giới thiệu Lâm Dĩ An, chỉ nói là bạn học cũ. Thân sơ xa gần, lập trường rõ ràng.

Tông Lãng ngồi xuống, để Lâm Dĩ An quan sát mình.

Mà anh cũng đang quan sát Lâm Dĩ An, thật ra dáng dấp rất khá, chẳng qua là quá gầy, trắng bóc tinh tươm, nhìn là biết chính nhân quân tử, nhưng chuyện có thể làm cũng chẳng hay ho gì.

Cố Viễn Giang tìm một cớ, nói còn có việc, nói với Lâm Dĩ An: “Bạn cũ này, thật ra tôi không đồng ý để cậu đến tìm Trình Nặc. Trước đó tôi đã gặp cô ấy, bây giờ cô ấy rất hạnh phúc, cậu đừng tới làm phiền cô ấy nữa. Có điều dù sao cũng là chuyện của cậu với Trình Nặc, tôi là người ngoài không tiện nhúng tay vào, nên mới gọi Tông Lãng đến. Có lời gì, hai người cứ từ từ trò chuyện, tôi còn có việc, đi trước đây.”

Tông Lãng gật đầu với Cố Viễn Giang, bày tỏ cám ơn và thừa nhận anh ta. Đợi Cố Viễn Giang đi rồi, anh ngồi vào chỗ đối diện Lâm Dĩ An, cầm điếu thuốc, không châm lửa mà chỉ xoay trong tay. Dựa lưng vào ghế salon, khẽ nhướn mày, nhìn Lâm Dĩ An ngồi đối diện đang bất an, thấp giọng mở miệng.

“Tốt nhất đừng nói gì mà anh đã hối hận, muốn quay lại.”

“Vì như thế anh sẽ chết khó coi lắm.”