Lầm tưởng của người làm cha mẹ

Gương mặt tròn trĩnh của Lương Trung Vĩ nhăn nhúm lại khi kể, đôi mắt trong veo của trẻ nhỏ phản chiếu một nỗi sợ thuần khiết nhất.

Vân Sương hạ giọng dịu dàng hơn:

“Chuyện gì khiến con sợ vậy?”

“Là… là mấy hôm trước, con lại chơi trốn tìm với các bạn, lần đó con trốn ở một khoảng đất trống gần nhà xí, con… con thấy An phu tử đang đứng đó, tay cầm thước phạt học trò, rất dữ, mắng chửi loạn cả lên. Thầy ấy… thầy ấy mắng rất nhiều người, còn có cả con!”

Cậu nhóc vừa nói, nước mắt vừa lưng tròng.

Vân Sương hơi sửng sốt:

“Mắng người?”

“Vâng! Thầy ấy vừa đập mạnh thước vào gốc cây, vừa mắng liên tục! Mắng cả lớp con! Có Từ Long Phi, Lâm Chi Tường… rồi thầy ấy nói… nói nhất định một ngày nào đó sẽ giết hết bọn con, con… con sợ lắm hu hu…”

“Rồi, rồi thầy ấy còn lấy quyển sổ có tên Mạnh phu tử ra, giận dữ nói: sao lại để Mạnh phu tử đi dễ dàng như vậy! Sớm biết thế thì không nên buông tha thầy ấy!”

“Con từng nghe người kể chuyện trong làng kể, ai làm chuyện xấu rồi cũng hay nói kiểu vậy… nên con… con rất sợ…”

Cảm xúc của cậu nhóc lúc này bùng nổ, lời nói tuy rối rắm nhưng Vân Sương vẫn nắm rõ mạch logic bên trong.

Nàng chưa vội lên tiếng, nhưng Trần phu tử thì sắc mặt đã nghiêm lại:

“Con thật sự nghe thấy An phu tử nói vậy sao?”

Là một người đào tạo nhân tài, phẩm hạnh luôn là tiêu chuẩn đầu tiên ông xem trọng khi tuyển phu tử. Những lời kia nếu là thật, thì đây là chuyện rất nghiêm trọng.

Vân Sương lúc này lại trầm ổn nhìn sang Trần phu tử và Trương phu tử:

“Không biết, An phu tử thường ngày có tính cách thế nào?”

Trương phu tử — người tiếp xúc nhiều nhất với An phu tử — vội đáp:

“An phu tử rất ít nói, không thích giao tiếp với người khác, tính tình nghiêm túc, có phần khép kín. Thực tình mà nói, ta cũng chưa nói chuyện mấy với thầy ấy. Nhưng mỗi khi nghỉ giữa giờ, thầy ấy thường biến mất, không rõ đi đâu…”

Trần phu tử gật gù, suy nghĩ:

“Tất cả phu tử đều do ta đích thân tuyển chọn. An phu tử… đúng là để lại ấn tượng sâu. Tính cách y hệt như Trương phu tử nói — lầm lì, có phần lạnh lùng, không thân thiết với ai, dường như sống quen trong cô độc và khắc khổ.”

“Thành thật mà nói, cả học thức lẫn nhân phẩm của thầy ấy đều không thật sự phù hợp với nghề giáo. Nhưng… mẫu thân thầy ấy từng làm việc trong nhà bếp của tư thục, mất cách đây hai năm. Ta thấy thầy ấy đáng thương, nên mới cho cơ hội. Học lực tuy kém hơn các phu tử khác, nhưng dạy Khải Mông thì cũng tạm được.”

“Ta đã nói rõ, sở dĩ thầy ấy được nhận là vì ân tình của mẫu thân. Nếu phát hiện có gì không phù hợp, sẽ lập tức cho nghỉ.”

Vân Sương gật đầu, hỏi thêm vài câu với Lương Trung Vĩ, rồi bảo Trương phu tử dẫn ba đứa nhỏ đi nghỉ.

Khi chỉ còn lại người lớn, nàng nhìn sang Do Dã, mỉm cười:

“Do đại lang quân, trước đây từng xử lý vụ án nào liên quan đến trẻ nhỏ chưa?”

Do Dã nhướn mày, cười nhẹ:

“Tự nhiên là có. Nhưng trẻ nhỏ vì chưa trưởng thành, nên dù là vai trò gì trong vụ án cũng đều khiến vụ án phức tạp hơn.”

Tần thị bất ngờ chen vào:

“Sao lại thế? Người lớn mới là kẻ giảo hoạt, hay giấu diếm. Trẻ con thì đơn thuần, thấy gì nói nấy, chẳng phải dễ xử hơn sao?”

Vân Sương nhìn bà, khẽ cười:

“Vậy theo phu nhân, lời Lương tiểu lang quân vừa nói, có đáng tin không?”

Tần thị thoáng khựng lại, không nghĩ nàng lại hỏi thẳng mình. Dù vẫn chưa hoàn toàn nhìn thấu Vân Sương, bà cũng không tiện tỏ thái độ, nên giữ giọng điềm đạm:

“Ta thấy… trẻ con như vậy chẳng biết nói dối, mà nếu có nói dối thì cũng lộ ra ngay. Theo ta, vừa rồi Lương tiểu lang quân không có vẻ gì là nói sai cả.”

Tần thị dù có phần kinh ngạc với hướng suy luận của Vân Sương, nhưng cũng không thể phủ nhận, bản thân mình từng nuôi dạy không ít con cái, trong chuyện trẻ nhỏ cũng có vài phần quyền uy.

Vân Sương mỉm cười nhẹ nhàng:

“Phu nhân nói không sai, trẻ con không giỏi che giấu chuyện, nếu muốn qua mặt người trưởng thành thì gần như là không thể. Nhưng… ta cho rằng, cho dù chúng không nói dối, cũng không thể khẳng định lời chúng là thật.”

Tần thị khựng lại, trong thoáng chốc không thể hiểu nổi câu nói này — nếu không nói dối, sao lại không phải sự thật?

Chưa kịp lên tiếng, Do Dã đã mỉm cười bổ sung:

“Vân nương tử nói đúng lắm. Tâm lý trẻ con yếu ớt, trí tưởng tượng lại phong phú hơn người lớn rất nhiều. Có khi chúng còn chẳng phân biệt được rõ ràng đâu là hiện thực, đâu là mộng cảnh. Trong lúc sợ hãi cực độ, chúng rất dễ tưởng tượng thêm tình tiết, rồi đem những gì mình tưởng tượng hòa lẫn vào những gì thật sự đã thấy.”

“Trước đây ta từng điều tra một vụ án, cũng từng vì sơ suất ở điểm này mà suýt nữa đi sai hướng.”

Trần phu tử lúc này cũng nhẹ vuốt chòm râu, gật gù tiếp lời:

“Lời của Vân nương tử và Do đại lang quân quả thật chí lý. Trẻ nhỏ nói chuyện không thể hoàn toàn tin theo, phải điều tra thêm mới biết đúng sai. Đây cũng là điều lão phu luôn dặn dò kỹ lưỡng mỗi phu tử dạy lớp Khải Mông.”

“Nhiều khi, điều khó nhất không phải là dạy chữ nghĩa, mà là làm sao thấu hiểu được tâm tư trẻ nhỏ. Ta từng gặp trường hợp, một phu tử mới đến, chỉ nghe một phía từ một đứa trẻ, liền nghĩ có học sinh bắt nạt nó. Nhưng sau khi kiểm tra lại, thì chính đứa bé đó cũng rất nghịch, thậm chí còn thường xuyên trêu chọc bạn bè. Lúc kể lại sự việc với thầy, nó còn tưởng tượng thêm không ít tình tiết, khiến vụ việc bị hiểu sai hoàn toàn.”

Đây cũng là lý do vì sao khi nghe Lương Trung Vĩ kể, tuy lòng ông đã thấp thỏm, nhưng vẫn cố giữ thái độ bình tĩnh, không vội quy kết.

Trần phu tử nói xong, không nhịn được quay sang Vân Sương khen ngợi:

“Vân nương tử hiểu rõ đạo lý dạy trẻ như thế, quả nhiên là người có lòng và có trí. Không lạ gì mà có thể nuôi dạy ra hai đứa trẻ vừa ngoan ngoãn lại thông minh như thế!”

Tần thị nghe vậy thì ngẩn người một lúc, nhưng vốn cũng là người từng nuôi nấng nhiều con cái, nên chỉ cần được nhắc một chút liền hiểu ngay đạo lý bên trong.

Chỉ là… khi nãy, bà quả thật đã không nghĩ đến khía cạnh đó. Trong lòng bà lúc ấy chỉ nghĩ: trẻ con không biết nói dối, cho nên điều Lương Trung Vĩ kể ra chắc chắn là thật.

Thật ra, đây chính là chỗ sai lầm mà nhiều phụ huynh thường mắc phải — cho rằng chỉ cần con mình không làm gì sai lớn, thì lời chúng nói ra đều đáng tin. Khi con vô tình đem tưởng tượng trộn lẫn với hiện thực, cha mẹ không những không cảnh giác, mà còn sinh ra xót xa, dễ rơi vào cái bẫy “nếu trẻ con nghĩ vậy, hẳn là đã có người khiến chúng tổn thương”.

Mà quên mất rằng, đôi khi chính sự tưởng tượng của trẻ con cũng có thể… trở thành nguồn cơn của hiểu lầm.