Đường sách thênh thang

Thứ Bảy hằng tuần, Thư Lộ thường tỉnh dậy vào lúc mười một giờ chín phút trưa, đồng hồ sinh học của cô có thể chuẩn xác đến vậy là nhờ hướng cửa sổ phòng ngủ.

Lần đầu tiên đến xem nhà, Gia Tu từng nói, hướng này rất đẹp, phải đến trưa nắng mới rọi vào phòng.

Sau khi choàng tỉnh, cô luôn chật vật rời giường, lục tủ lạnh kiếm đồ ăn, vừa nhâm nhi vừa xem báo ngày hôm qua.

Cô chỉ tốn vài phút để quyết định bộ quần áo sẽ mặc hôm nay, thế rồi khoác ba lô ra khỏi cửa.

Vào tầm này, thường thì Gia Tu vẫn đang làm việc. Cô sẽ đến cửa hàng sách, tìm vài quyển hay ho để giới thiệu trong chương trình của mình.

Thời gian từ mười một giờ đến mười hai giờ tối thứ Bảy hằng tuần luôn thuộc về “Đường sách thênh thang”[1], đồng thời cũng thuộc về Thư Lộ.

Trước kia, “Đường sách thênh thang” có hai MC chính là Thư Lộ và Man Man. Thoạt đầu, Thư Lộ luôn quan niệm, cái tên “Đường sách thênh thang” quê chết đi được, thà cứ đặt là “Mỗi tuần một cuốn sách”, không thì “Tuyển tập sách báo” lại chả hay hơn. Song các cô thường mở đầu bằng câu: “Chào mọi người, tôi là Thư Lộ… còn tôi là Man Man”. Cho đến về sau Tiểu Man không làm nữa, nhưng cái tên thì vẫn được giữ, coi như kỷ niệm quãng thời gian làm chung.

Khoảng năm giờ chiều, Thư Lộ đến cơ quan, chuẩn bị kịch bản buổi tối. Cô thường xuống căng tin dưới lầu, mua một suất cơm thịt bò hành tây, vừa ăn vừa đọc kịch bản.

Mười giờ tối, cô ngồi ngoài phòng thu, lắng nghe tiết mục của đồng nghiệp. Người dẫn chương trình âm nhạc từ chín giờ đến mười một giờ tối là A Khoan, bạn thời đại học với cô, và Lạc Lạc – nữ MC cùng dẫn là bà xã nhà A Khoan, thế mà thính giả chưa một lần nhận ra, thú vị thật.

Cô nghĩ, sở dĩ mình yêu công việc này, là bởi làm một MC radio vừa đủ để thể hiện cái tôi, lại vừa khéo che giấu bản thân.

- Hi!

Nhân lúc quảng cáo, A Khoan ra ngoài làm điếu thuốc:

- Sắp Giáng sinh rồi, đã có dự định gì chưa?

Thư Lộ không đáp, chỉ nhoẻn miệng cười.

- Tớ và Lạc Lạc tính đi Tây Tạng, cậu thấy sao?

Thư Lộ lắc đầu:

- Năm nay tớ hết phép rồi.

A Khoan nhún vai, thở ra một luồng khói dài:

- Bên Mỹ thế nào?

Tháng chín vừa rồi, Thư Lộ đã tranh thủ kỳ nghỉ phép năm để sang Mỹ. Thời gian đó, Lạc Lạc giúp cô phụ trách chương trình. Buồn cười ở chỗ, fans của Lạc Lạc không hề nhận ra giọng cô ấy.

- Thiên đường của chủ nghĩa tư bản.

A Khoan liền huýt sáo:

- Còn chúng ta là thiên đường của xã hội chủ nghĩa.

Bấy giờ, đạo diễn Triệu chỉ thị A Khoan trở về vị trí. Cậu ta rít thêm một hơi thuốc rồi dụi tắt, sau đó khẩn trương quay về phòng thu.

Mười một giờ, thời gian đã thuộc về Thư Lộ, cô thích cái cảm giác sau khi ngồi xuống, mọi thứ tịnh không tiếng động.

- Chào mừng quý vị và các bạn đến với chương trình “Đường sách thênh thang”, tôi là Thư Lộ. Thứ Bảy hằng tuần, tôi vẫn luôn ngồi đây, mang đến cho các bạn những quyển sách thú vị. Nếu bạn vẫn đang đắn đo một quyển sách nào đó, vậy còn chần chừ gì nữa mà không nghe chương trình của chúng tôi.

Hạ thấp micro xuống, Thư Lộ phấn khởi nói:

- Trước khi bắt đầu chương trình, tôi muốn chia sẻ với các bạn một tin vui. Tuần trước, Man Man đáng yêu của chúng ta đã vượt cạn thành công, sinh hạ một em bé vô cùng xinh xắn tại nước Pháp xa xôi. Em bé là trai hay gái, tôi sẽ tiết lộ với các bạn vào cuối chương trình. Còn bây giờ, trước tiên, chúng ta hãy xem cuốn sách mới của tuần này.

Những người có mặt trong phòng đạo diễn bên ngoài vách kính đều nhìn nhau mỉm cười, Thư Lộ thật khéo gợi trí tò mò.

Thư Lộ không cần đến kịch bản mỗi khi giới thiệu sách, cô ấy có thể nói cho bạn nghe một cách vắn tắt, đầy súc tính về nội dung cuốn sách. Bên cạnh đó, Thư Lộ còn khéo léo đưa ra bình luận đánh giá về tình tiết truyện, dụng ý của tác giả, cách vận dụng từ ngữ, vân vân. Nghe Thư Lộ giới thiệu, thính giả có thể lập tức nhận định mình thích hay không thích cuốn sách này.

Hằng ngày Thư Lộ phải xem ít nhất hai cuốn sách, mỗi lần đọc, cô thường làm bút ký, thỉnh thoảng có vài thứ hứng thú thì ghi lại, nhưng cũng có những thứ chỉ để phục vụ công việc. Sau vừa tốt nghiệp đại học, chân ướt chân ráo ra trường, Thư Lộ đã bắt đầu làm công việc này. Gia Tu thường nói, cô đọc sách quá cẩu thả, nếu là anh, anh sẽ đọc kỹ từng trang, dường như mọi câu chữ đều đáng để nghiền ngẫm.

Tranh thủ lúc quảng cáo, Thư Lộ dành ít phút nghĩ vẩn vơ, liệu có phải Gia Tu cũng đang ngồi trước radio nghe chương trình của cô không nhỉ?

Tất nhiên rồi.

Anh từng nói: Chương trình của em, anh nhất định sẽ lắng nghe.

oOo

Tào Thư Lộ và Bùi Gia Tu chênh nhau mười tuổi, hai người gặp nhau là nhờ đám cưới của bà chị Thư Linh.

Lễ Giáng sinh năm 1996, Thư Lộ vẫn là cô thiếu nữ xinh đẹp tuổi đời đôi mươi. Đận đám cưới chị gái, trong số mấy người lên chúc phúc cô dâu chú rể, Gia Tu là khách mời duy nhất mang bộ mặt “xị như cái bị”, chính điều đó đã để lại ấn tượng sâu sắc trong cô. Thậm chí Thư Lộ đã võ đoán, hay lão này là người yêu cũ của Thư Linh, câu chuyện “nàng đi lấy chồng, chú rể không phải tôi” chẳng nhẽ lại xuất hiện trong hôn lễ của chị mình?

Bấy giờ, trong mắt cô, Bùi Gia Tu chỉ là một người qua đường hết sức bình thường, đi lướt qua cuộc đời cô.

Bởi thuở ấy, Thư Lộ mới biết yêu lần đầu.

Dịch Phi là chủ tịch hội sinh viên, có vẻ ngoài đẹp trai ngời ngời như ánh mặt trời. Anh và cô thường cùng nhau vẽ áp phích tuyên truyền trong giờ tự học buổi tối.

Dạo đó, tên tuổi Dịch Phi nổi như cồn, con người anh nức tiếng đồn, song Thư Lộ chẳng màng bận tâm cho lắm. Ngày ấy, tính cô khá kiêu kỳ, mà thực ra con gái khoa Văn vốn đã kiêu sẵn rồi. Các cô luôn cho rằng, khí chất và bản chất được đo đạc bằng số sách đã đọc. Một người đẹp nếu chưa từng đọc Wislawa Szymborska[2], vậy cái danh “người đẹp não ngắn” chắc chắn thuộc về cô ta. Phải nhớ rằng, đẹp thì đẹp đấy, song não hơi bị ngắn.

Hoàng tử bạch mã trong trí tưởng tượng của Thư Lộ phải là người ôn tồn nho nhã, tất nhiên không thể thiếu cặp kính. Còn Dịch Phi lại luôn ghi dấu ấn một gã công tử bột, mồm miệng bô lô ba la. Cô từng nghĩ thầm trong bụng, có gì lạ đâu, hằng ngày có cả đống con gái mê muội đeo bám như đám bồ hóng, chẳng trách con người ấy có thói cợt nhả.

- Chữ em đẹp thật. – Dịch Phi cất tiếng nói đằng sau Thư Lộ.

Cô đáp lấy lệ:

- Cảm ơn anh.

- Hình như em không ưa anh thì phải?

Chẳng ngờ anh lại bộc trực đến vậy, nhất thời cô không nghĩ ra câu nào để nói, đành ậm ờ cho qua:

- Cũng tạm ạ.

- Sao vậy?

Hình như ánh mắt anh đang dán vào cô.

- Ghét ai cũng cần lý do à? – Cô thẳng thừng hỏi vặn lại.

- Chẳng nhẽ lại không?

Hai người nhìn nhau bằng con mắt hình sự, không một ai lên tiếng mở lời.

Từ đó về sau, Thư Lộ luôn có cảm giác Dịch Phi đang trù dập mình, mà chuyện thường ở huyện chứ chả mới lạ gì, chẳng ai dở hơi đi lấy lòng một kẻ vốn sẵn định kiến với mình. Anh thường đẩy lịch vẽ áp phích của cô xuống áp chót. Tới lượt cô được phép sử dụng văn phòng thì đã hơn tám rưỡi tối, văn phòng chỉ còn lại mình anh và cô. Anh chẳng bao giờ giúp cô, chỉ chăm chăm đọc sách hoặc làm bài tập.

Có điều, anh chỉ rời văn phòng khi cô đã ra về. Sau này Thư Lộ mới biết, Dịch Phi phải đợi cô về để khoá cửa, thế rồi, lẳng lặng theo sau cô, cho đến khi cô đặt chân vào ký túc xá an toàn.

Giáng sinh năm đó, hội sinh viên tổ chức liên hoan cho toàn thể ban cán sự ở đại lễ đường. Không rõ ai đầu têu chơi trò Truth or Dare, nhằm lúc cô đang cắm cúi gặm nhấm đồ ăn trên bàn, chợt nghe một bạn nam hỏi:

- Nói nghe coi, cậu thích em nào.

Sau một loạt tiếng xôn xao, Dịch Phi bèn cười trừ, nhả ba chữ:

- Tào Thư Lộ.

Bấy giờ, cả hội trường đột nhiên im phăng phắc, chỉ nghe tiếng loa phát bài “Everything I do, I do it for you” của Brain Adams. Còn Thư Lộ, thậm chí cô chẳng nghe lọt tai bài hát đó, cô có cảm tưởng, hình như mình chẳng nghe thấy bất cứ âm thanh gì…

Sau này, Dịch Phi kể, khi cái tên đó buột ra khỏi miệng, có lẽ bản thân anh vẫn chưa xác định nổi, phải chăng mình đã yêu cô ấy. Nhưng nhìn bờ môi đỏ thắm hơi hé mở, cùng vẻ mặt ngẩn tò te của cô, anh mới biết mình đã yêu say đắm cô mất rồi.

Và Thư Lộ đã làm một chuyện mà rất nhiều năm sau này, hễ nghĩ lại là cô chỉ muốn độn thổ cho xong, đó là: đứng phắt dậy, co cẳng chạy mất hút.

Tối đó, cô hổn hà hổn hề chạy như bay về ký túc xá, uống liền hai cốc nước bự choảng, bạn cùng phòng nằm giường số ba hỏi cô:

- Cậu gặp ma đấy à?

Cô lắc đầu nguầy nguậy… rõ ràng là… hoàn toàn… không thể nào!

Suốt đêm đó, lòng cô rối như tơ vò, trằn trọc không yên, cả đêm thao láo.

Sau đó, cô lánh mặt Dịch Phi những hai tháng có lẻ. Cô thường xuyên bần thần, người ngẩn ngơ mơ màng, bạn nằm giường số ba nghi ngờ cô đã mắc chứng trầm cảm. Dịch Phi đến tìm cô rất nhiều lần, nhưng lần nào cũng bị cô khước từ bằng đủ mọi lý do. Thế là, anh đành nhờ một tay cán sự phụ trách chương trình phát thanh của trường chuyển quà tới cô. Nghe đồn, điều kiện là: tiết mục âm nhạc qua đài phát thanh của trường – từ mười hai giờ trưa đến một giờ chiều hằng ngày sẽ do bạn này biên tập, kiêm nhiệm luôn MC. Và thế là, mỗi ngày sau đó, vào buổi trưa, khi sinh viên đổ dòng ngược xuôi dưới sân trường, thì một giọng nói đầy phấn khích thường vang lên trong loa: Chào các bạn, tôi là A Khoan…

Song cô kiên quyết không nhận quà Dịch Phi gửi dù chỉ một lần, A Khoan đành vác bộ mặt thống khổ quay về, chẳng rõ phải báo cáo kết quả thế nào.

Cùng lúc đó, tiếng tăm của Thư Lộ bắt đầu lan rộng trong khuôn khổ trường học. Bạn nằm giường số ba kể, mình đi học môn cộng đồng bắt buộc[3], nghe có bạn khoa khác hỏi thăm: có phải Tào Thư Lộ và Dịch Phi đang yêu nhau không. Thư Lộ hỏi cô bạn trả lời ra sao, đồng chí ngụ tại giường số ba run run bờ vai, đoạn nói:

- Hehe, tớ nói với mấy đứa nó rằng… tôi từ chối đưa ra bình luận về chuyện này, đồng thời tôi thay mặt cô Tào, cũng từ chối bình luận về chuyện này.

Miết đến ngày mười bốn tháng hai, trên đường đi ngang qua sân thể dục vào buổi trưa, Thư Lộ tình cờ nghe thấy giọng A Khoan trong chương trình phát thanh của trường:

- Bài hát sau đây do Dịch Phi gửi tặng bạn Tào Thư Lộ, hy vọng bạn sẽ thích…

Liền đó, giai điệu bài hát “Everything I do, I do it for you” vang lên. Thư Lộ chỉ muốn kiếm một cái lỗ nẻ nào đó để chui xuống cho xong.

Tiết học buổi chiều, lần đầu tiên thầy giáo dạy Luật dân điểm danh, lúc rờ tới tên Thư Lộ, sau tiếng trả lời của cô, thầy tạm dừng việc điểm danh:

- Mời em giơ tay lên?

Thư Lộ sững sờ, rụt rè giơ tay lên.

Thầy nhìn cô một thoáng rồi tủm tỉm bảo:

- Bài hát buổi trưa hay đó chứ.

Lúc đó Thư Lộ ước, giá cả đời mình có thể rúc trong cái lỗ nẻ nào đó, khỏi phải ngoi lên nữa.

Hôm đó tan học, cô không về ký túc xá mà lánh mặt trong một phòng học bỏ trống, người ngẩn ngơ. Cô tự vấn lòng mình, rốt cuộc mình đang trốn cái gì, rốt cuộc mình đang sợ thứ gì? Ngẫm ngợi cả buổi mà không ra câu trả lời, chỉ biết rằng, thật sự cô thấy sợ Dịch Phi.

Không biết thời gian trôi qua bao lâu, lúc Thư Lộ nhấc tay xem đồng thì đã là tám giờ. Cô thu dọn đồ đạc, định bụng ra căng tin xem có thứ gì ăn được không. Khuôn viên trường ngày hôm nay có phần quạnh quẽ, chắc bởi lễ tình nhân, ai nấy đều thả sức đi chơi.

Con đường dẫn về ký túc xá ngang qua thư viện, ánh đèn đường kéo dài chiếc bóng cô, thoáng đó, cô bỗng cảm thấy quạnh hiu.

Đột nhiên, có người nắm chặt tay Thư Lộ, ngước đầu nhìn, ra là Dịch Phi.

Dưới ánh đèn đường, khuôn mặt anh hốc hác tiều tụy, chẳng thấy đâu vị chủ tịch hội sinh viên nhiệt tình năng mà cô từng quen.

- Em… sao em toàn trốn anh vậy. – Giọng anh khàn khàn.

- Không em…

Cô chỉ biết lí nhí, tự lẩm bẩm một mình. Trước mặt anh, thực chất cô thấy tự ti. Kiêu kì chỉ để lấp l**m cái cảm giác tự ti vô duyên vô cớ trong cô.

- Em có biết anh khổ sở lắm không?

- …

Thư Lộ nhìn anh, thật khó để nói nên câu, chỉ nghe lòng khẽ nhói.

Thế rồi chẳng một lời cảnh báo, bờ môi anh ập đến. Nụ hôn mãnh liệt cuồng say đến nỗi cô đẩy mãi chẳng được.

Nghĩ tới đó, Thư Lộ lại rầu rĩ nghĩ, cô và Dịch Phi từng có với nhau rất nhiều điều lãng mạn, mỗi chuyện được viết ra dường như là một tình tiết cũ rích nào đó trong tiểu thuyết diễm tình, nhiều quá lại hoá phù phiếm. Thế mà kết cục của bọn họ lại không đi theo lối mòn “Hoàng tử công chúa hạnh phúc mãi mãi về sau”, có lẽ hoàng tử và công chúa chắc chắn sẽ hạnh phúc bên nhau, chỉ có điều vai diễn công chúa của cô được thay bằng người khác mà thôi.

Rất nhiều năm sau, Thư Lộ vẫn nhớ như in từng cảnh lãng mạn đến lay động lòng người mà cô từng có với Dịch Phi khi hai người yêu nhau. Còn bây giờ, cô chẳng khác nào một khán giả đang xem lại bộ phim tình cảm, chẳng ăn nhập gì với đời.

Thời gian thất tình, hằng ngày cô ăn những năm bữa, trong vòng một tháng béo lên mười cân. Có hôm soi bóng mình trước gương, bản thân không cầm được nước mắt. Thế là cô bắt đầu ăn kiêng, hằng ngày năng vận động, cố gắng gầy trở lại.

Cứ cái đà giày vò bản thân cả về mặt sinh lý lẫn tâm lý, cuối cùng cô được người nhà đưa tới bệnh viện. Bác sĩ nói suýt chút nữa cô bị loét dạ dày. Dù không hề bận tâm nhưng dáng vẻ lo lắng của ba mẹ khiến cô lăn tăn day dứt.

Bà Tào bèn nhờ cô con gái cả tới khuyên giải cô út. Vừa nghe chị gái giảng giải, cô vừa máy móc gật đầu. Thực chất cô biết mình muốn gì, cô chỉ muốn suy sụp, bằng không sẽ chẳng cách nào tưởng niệm được “mối tình nồng cháy” ấy… Song thực tế sau này đã chứng minh rằng, có những chuyện bạn cho rằng đáng để ghi nhớ, thì sau này chưa chắc nó đã trở nên quan trọng như bạn tưởng tượng.

Và rồi bỗng một ngày, chị gái bảo cô:

- Để chị giới thiệu cho em một người.

Có nằm mơ cô cũng chẳng ngờ, Thư Linh lại dẫn anh già mặt mày xụ xị, tiết kiệm ngay cả lời nói lẫn tiếng cười – tới gặp cô.

Ngồi trong quán cà phê, cô nghĩ trộm, hẳn ba mẹ và chị phải sốt ruột đến phát điên rồi.

- Chào em. – Bùi Gia Tu lịch sự khom mình, đoạn ngồi vào chỗ.

Hai người chẳng có gì để nói.

Thư Linh bèn cười gượng, đoạn giới thiệu:

- Harry là bạn học với bọn chị ở Princeton[4], anh ấy giỏi lắm nhé, là tiến sĩ kinh tế đó, hiện đang công tác tại ngân hàng.

Thư Lộ hút nước cam, cũng cười khan mấy tiếng gọi là. Còn bụng thì bảo dạ: thà nghe anh già phân tích ngoại hối còn hơn hẹn hò với lão.

- Đây là em gái mình, Tào Thư Lộ. Mới tốt nghiệp năm ngoái, giờ đang làm ở đài phát thanh.

Dường như Thư Linh không hề cảm thấy tẻ nhạt, cô vẫn thao thao giới thiệu đầy phấn khích.

Gia Tu lịch sự mỉm cười. Thư Lộ sửng sốt nhìn anh chằm chằm, té ra ông chú này cũng biết cười cơ đấy.

Tiếp theo đó, lại một màn tẻ ngắt không báo trước, trên đỉnh đầu có đàn quạ bay ngang qua…

Để khuấy động bầu không khí, Thư Linh bèn nghĩ nát óc, cốt gợi chuyện, khổ nỗi bốn mươi phút tiếp theo lại trở thành thời gian phân tích tiền tệ và trao đổi ý kiến giữa hai chuyên gia kinh tế. Thư Lộ chẳng góp vui được câu nào. Cô cặm cụi hút nước cam trong ly, nhân tiện rút mấy quyển tạp chí trên giá sách bên cạnh ra xem.

Lần gặp mặt chính-thức-đầu-tiên giữa hai người đã trôi qua nhạt nhẽo vậy đó. Thậm chí Thư Lộ chả nhớ nổi lần đó mình đã xem cuốn tạp chí nào. Về đến nhà, ba mẹ hỏi cô thấy thế nào, cô ậm ừ đáp, cũng được ạ, thế rồi hai cụ đành bốc máy gọi Thư Linh hỏi han tình hình. Thư Lộ đóng cửa phòng, tụt đôi giầy cao chót vót, ngã phịch xuống giường.

Cô thấy mệt, nào đâu chỉ cơ thể, mà chính tâm hồn. Trong mối tương quan giữa người với người, cô thấy hoang mang, rốt cuộc, để trở thành người yêu, trở thành vợ chồng với nhau, phải cần bao nhiêu gắn bó, phải cần bao nhiêu dũng cảm?

Cô không hiểu.

Hơn hai mươi năm cuộc đời cô trải qua, Thư Lộ tưởng rằng mọi thứ đều có thể học, học rồi sẽ biết. Nhưng sao cô không học được cách yêu, thế nên cô hoàn toàn mù mịt về nó.

Tháng chín, đài phát thanh chuẩn bị lên kế hoạch xây dựng tiết mục đọc sách mới. Cấp trên tiến cử Thư Lộ đi thi, vòng phỏng vấn quyết định sau cùng chỉ còn Thư Lộ và một cô gái, tên Lục Tiểu Man.

Ngồi ngoài phòng thi, Thư Lộ đã để ý cô gái có mái tóc suôn dài ấy. Lần đầu tiên thấy Tiểu Man, Thư Lộ thầm nghĩ, Tiểu Man nhìn bề ngoài rất giống cô nàng Đại Ngọc[5] ưu sầu, mà không hề có vẻ chua ngoa như bà vợ nhà thơ nọ[6], nhưng sau này mới biết, Lục Tiểu Man này còn đanh đá hơn cả Lục Tiểu Man kia. Tiểu Man cười lên sẽ thấy rõ hai lúm đồng tiền tươi rói, thoáng đó đã che đi vẻ ưu tư buồn bã. Trong cảm tưởng của Thư Lộ, Tiểu Man đúng là người phụ nữ đầy quyến rũ.

Sau vòng phỏng vấn, đài phát thanh quyết định để hai cô dẫn chương trình đọc sách, tên gọi “Đường sách thênh thang”. Và thế là Thư Lộ bận tíu tít, hằng ngày phải lên thư viện đọc tài liệu, thường xuyên về nhà vào lúc mười một, mười hai giờ đêm, nhưng cô vẫn vui vẻ hưởng thụ công việc bận rộn đó, dường như cuộc đời đã có một mục tiêu nho nhỏ.

Sáng thứ Bảy, Thư Linh gọi điện nói muốn hẹn Thư Lộ và Gia Tu đi chơi, cô viện cớ mình phải đến thư viện nên từ chối. Lát sau, lại là bà chị già gọi đến, lần này nhắn Gia Tu cũng muốn đến thư viện kiếm tư liệu, chị đã giúp hai người đặt giờ hẹn rồi, một giờ chiều gặp nhau trước cổng thư viện nhá.

Thư Lộ nhìn chiếc điện thoại đã bị chị gái dập máy, nghĩ hoài mà không tài nào hiểu nổi, rốt cuộc Thư Linh đã làm cái trò gì mà lôi được anh già kia ra ngoài vậy?

Kiểu gì thì kiểu, đúng một giờ Thư Lộ vẫn đến thư viện. Bùi Gia Tu đã có mặt ở đó đợi cô. Ngó thấy anh mặc một bộ polo đứng dáng, tự nhiên Thư Lộ lại có thắc mắc: phải chăng mọi lúc mọi nơi anh luôn nghiêm chỉnh như vậy.

Hai người cùng nhau đến phòng tư liệu. Hoá ra anh già cũng có thẻ thư viện, ôi điều này quả thật khiến cô ngạc nhiên. Sau khi ổn định chỗ ngồi ở chiếc bàn đối diện, anh già liền rút laptop cùng xấp tài liệu ra. Vậy là lão đến tìm tư liệu thật chứ không phải đùa.

Đột nhiên, Thư Lộ cảm thấy sượng sùng. Tuy cô không muốn hẹn hò với anh, nhưng học vấn và cách nói chuyện của anh lại đúng kiểu cô thích. Dù sao đi chăng nữa, anh cũng không phải người đáng ghét, thế rồi bài xích trong cô dần dà tan biến.

Cô cũng nhanh chóng bắt đầu công việc của mình. Sau đó, việc ai nấy làm, cặm cụi suốt buổi chiều, như thể quên đi sự tồn tại của đối phương…

Đến giờ cơm, Thư Lộ mới dọn dẹp, đề nghị sang quán mỳ đối diện. Gia Tu không hề phản đối.

Trong quán mì, hai người tình cờ chọn chung món mì xá xíu. Thư Lộ tự nhủ chắc mình cũng nên nói chi đó, bèn hỏi:

- Sao anh lại quen chị em và anh rể?

Anh nhếch mép nói. Lúc trả lời, đường nét khuôn mặt không đến nỗi ủ dột cho lắm.

- Quen qua hội lưu học sinh.

- Anh ghê thật, tiến sĩ kinh tế cơ đó.

Anh nhoẻn miệng cười, đáp ngắn gọn “Thank you” rồi thôi không nói gì tiếp.

Tự nhiên Thư Lộ thấy buồn cười, bụng bảo dạ, chẳng trách vị nhân huynh này với tuổi đời từng đây mà vẫn chưa ai nâng khăn sửa túi, thì ra là một lão kiệm lời đến mức đáng sợ. Vốn dĩ không coi anh là đối tượng tìm hiểu nên Thư Lộ bắt đầu dạn dĩ hơn:

- Bình thường anh cũng hay ảo não thế này à?

- Cũng tàm tạm.

Thì ra, cách dùng từ đối đáp của lão rất hợp cô.

- Bình thường anh có hay đọc sách không?

- Đương nhiên.

- Anh đọc sách gì.

- Gì cũng đọc.

Thư Lộ cố tình hỏi:

- Cả tiểu thuyết diễm tình cũng đọc à?

Gia Tu ngưng một lúc, dường như đang cố nhớ lại rồi nói:

- Tôi khá là thích Trương Tiểu Nhàn.

Thư Lộ trợn mắt nhìn anh, tuy không biết Trương Tiểu Nhàn là ai, nhưng xem ra anh không hề đãi bôi với cô.

- Vậy… bình thường anh hay đọc sách gì?

- Tài chính.

Thư Lộ cười gượng mấy tiếng, xem chừng tiến sĩ kinh tế của Princeton không phải người cao thâm, khó hiểu cho lắm:

- Nếu có người cướp thẻ ATM của anh sau đó hỏi mật mã, anh cũng tồng tộc khai báo thế à?

- Còn tuỳ.

- …

May sao lúc đó mỳ được mang lên, cô tháo kính xuống, qua làn hơi nước mờ mịt, cô len lén nhìn người đàn ông ngồi đối diện, hay do cô tưởng tượng anh quá phức tạp nhỉ? Hoặc ngay từ đầu cô đã định nghĩa mối quan hệ giữa nam và nữ thành một thứ phức tạp?

Cô có cảm giác người đàn ông ngồi đối diện mình đơn giản đến mức khó tưởng.

Tháng mười một năm 1999, cuối tuần thứ hai trong tháng, “Đường sách thênh thang” chính thức lên sóng. Lúc đó chương trình vẫn thuộc diện phát thanh gián tiếp, đạo diễn sắp xếp hai cô gái thu âm vào buổi sáng thứ hai. Hẵng nhớ lần đầu tiên ngồi trong phòng thu im phăng phắc, trong đầu Thư Lộ trống trơn, toan bỏ cuộc giữa chừng. Cô chỉ nhớ mình đã tốn rất nhiều sức lực mới nói được câu mào đầu:

- Chào các bạn, tôi là Thư Lộ…

- Tôi là Man Man, bắt đầu từ hôm nay, vào lúc mười một giờ tối thứ Bảy hằng tuần, chúng tôi sẽ mang tới cho các bạn những cuốn sách mới. Mọi thắc mắc và ý kiến đóng góp, các bạn có thể viết thư cho chúng tôi theo địa chỉ…

Bây giờ nghĩ lại, chính giọng nói bình tĩnh và nhẹ nhàng của Tiểu Man lúc đó đã trao cô sự tự tin và dũng khí.

Sau khi số đầu tiên lên sóng, lục tục những mấy chục bức thư được gửi đến. Ngó đống thư chất đống trên bàn làm việc, Thư Lộ và Tiểu Man cảm giác ngất ngây như đang dạo bước trên mây, cuối cùng hai cô đã tìm được thính giả của riêng mình.

Thế mà đa phần những bức ấy đều nêu kiến nghị: tầng lớp thanh niên cho rằng “Tiết mục này có phần nhàm chán, từ đầu chí cuối chỉ thao thao giới thiệu mỗi nội dung sách”; trong khi tầng lớp trung niên lại nói “Chương trình giới thiệu toàn mấy cuốn sách chạy theo trào lưu, không thể thu hút được tầng lớp thính giả có độ tuổi cao”; thậm chí có người viết thư chỉ để hỏi, “Tiết mục Những bài hát tiếng anh hồi xưa đâu rồi”?

Tâm trạng hai cô gái bỗng chốc tụt dốc không phanh.

Đạo diễn Triệu cười nói:

- Thanh niên không thể chỉ lắng nghe những lời hay ý đẹp.

Cuối tuần, nghe nói Thư Lộ lại đến thư viện, Thư Linh liền thay mặt cô hẹn Gia Tu.

- Trông em có vẻ ủ rũ và thiếu tập trung.

Lần đầu tiên anh chủ động bắt chuyện với cô.

Thư Lộ ngẩng đầu khỏi đống tài liệu, ngẩn người nhìn anh già ngồi đối diện, bụng bảo dạ: Á, đến lão ấy cũng nhận ra…

- Hay tại tiết mục của em không được mọi người hưởng ứng?

Thư Lộ toan mở miệng phản bác, nhưng liền đó đã buông xuôi. Anh toàn gãi đúng chỗ ngứa không à?

- Thực ra tôi thấy cũng được…

Cô kinh ngạc nhìn anh, hoá ra anh già cũng nghe tiết mục của mình ư, hơn nữa còn nhận xét không gay gắt như tưởng tượng nữa chứ.

- Ít ra tôi vẫn có thể nghe khoảng hai mươi phút rồi mới ngủ.

Biểu cảm của anh tưởng chừng vô cùng nghiêm túc.

- …

Thư Lộ sượng sùng hít vào thật sâu, lí nhí qua kẽ răng:

- Em nghĩ chắc bọn em nên làm dẫn chương trình “Bầu bạn đến sáng” để ru ngủ mọi người vậy.

- Hả? – Bùi Gia Tu ra chiều kinh ngạc – Tôi tưởng đây là phiên bản mới của chương trình đó.

Thư Lộ toan nhảy dựng lên rồi đập bàn thật mạnh, nhưng sau cùng lý trí vẫn chiến thắng cảm tính.

- Các em chỉ giới thiệu nội dung sách, đọc thêm một đoạn rồi thôi. – Anh vẫn kiên trì nói ra sự thật.

- Vậy… anh còn muốn thế nào.

- Sách viết gì chẳng nhẽ tự tôi không biết đường đọc?

Nói đoạn, anh liền cúi đầu chăm chú nghiên cứu tài liệu.

Thư Lộ thầm thở dài thườn thượt trong lòng, nhẽ nào chương trình vô vị đúng như những gì lão nói hay sao? Nhưng ngoài nội dung và tác giả ra, bọn cô còn biết nói gì thêm nữa?

Buổi tối, hai người vẫn sang quán mì nọ. Tuy không trao đổi gì nhiều nhưng cảm giác sượng sùng ban đầu đã biến mất. Nhân lúc mỳ chưa bưng lên, Thư Lộ hỏi:

- Anh, anh từng này tuổi rồi mà vẫn chưa có bạn gái, ba mẹ anh có sốt ruột không?

Vừa xem báo, Gia Tu vừa lắc đầu.

- Tư tưởng hai bác tiến bộ thật.

- Các cụ chỉ sốt ruột vì đến giờ tôi vẫn chưa lấy vợ.

- Có phải lúc nói chuyện, anh toàn nói nửa vời thế không? – Thư Lộ quắc mắt nhìn anh.

- Tại em không đợi tôi nói nốt câu đó chứ.

Thư Lộ ủ rũ nghĩ, mình đã chán lắm rồi, Bùi Gia Tu so với mình còn chán hơn, hai người ở bên nhau, rõ là chán bằng chết.

[1] Tên chương trình được đặt theo tên của Thư Lộ và Man Man, Thư Lộ trùng âm với Đường Sách. Man Man có nghĩa thênh thang.

[2] Nhà thơ người Ba Lan đoạt Giải Nobel Văn học năm 1996.

[3] Chương trình bắt buộc đối với sinh viên của bất kỳ chuyên ngành nào. Chủ yếu bao gồm: chính trị lý luận, giáo dục phẩm chất đạo đức và tư tưởng chính trị, ngoại ngữ, quân sự, lao động.

[4] Một đại học tư thục tọa lạc ở Princeton, New Jersey, Hoa Kỳ. Đó là viện đại học xếp thứ tư trong các trường và viện đại học cổ xưa nhất ở Hoa Kỳ và một trong tám trường và viện đại học của Ivy League.

[5] Nhân vật trong Hồng Lâu Mộng.

[6] Lục Tiểu Man là tên người vợ của nhà thơ nổi tiếng Từ Chí Ma.