Chương 2
Thứ Bảy đến - một ngày có gió đông lạnh lẽo thổi ào ào trên đường, hứa hẹn một sự đe doạ mãnh liệt. Thời tiết này, thật ra, trong vòng ba ngày gần đây xấu kinh khủng, khiến Nancy bị nhiễm lạnh. Nằm trên giường, nhiệt độ của nàng cao hơn bình thường tới hai độ nên bị cấm không được ra khỏi giường. Nhưng nàng năn nỉ Madden cứ làm theo chương trình vạch sẵn, nghĩa là tới Wimbledon, ở ít nhất là một đêm. Chàng chẳng có gì làm ở London, và nàng không muốn chàng cứ quanh quẩn trong nhà nàng.
Katharine không vui sướng gì trước chuyện xảy ra, hoãn chuyến đi lại một vài tiếng. Gần bốn giờ, từ văn phòng nàng gọi điện cho Madden và bảo chàng rằng nàng đã được rảnh. Chàng có vẻ như đang ngóng tin nàng cho nên đến đường King ngay lập tức. Chỗ này, Katharine chiếm hai tầng đầu tiên của toà nhà mặt tiền hẹp chạy sâu vào mảnh sân rải sỏi, lối ra vào là một cánh cổng tò vò bằng đá cổ dẫn đến những chỗ đậu xe ngựa cũng như cây đèn chạy bằng ga long trọng. Bầu không khí thật lý tưởng cho việc kinh doanh của nàng nhờ được điều hành đúng mực. Bên ngoài được trang trí khéo léo theo phong cách Georgia. Không có trưng bày cũng như treo biển, ngoại trừ một tấm bảng bằng đồng thau với hàng chữ "Antika Ltd." nằm ở gờ bằng tranh trên cửa ra vào; xuyên qua cửa sổ màu trắng đục là dễ dàng phân biệt nền nội thất trang nhã của căn phòng lợp ván panô phong phú màu nhạt dịu, từ sự lấp lánh phản chiếu nước bóng của khung hình Hoàng hậu Anne làm bằng gỗ cây óc chó tới vẻ đẹp lộng lẫy lu mờ của tấm gấm thêu kim tuyến thời thế kỷ thứ mười tám.
Đi lên tầng trên là một cầu thang với hàng lan can rộng được trám rãnh máng hợp cùng những trụ điêu khắc thẩm mỹ chốt ở tay vịn cầu thang, Katharine có một văn phòng tiện nghi, dài, sáng sủa với cái bàn lớn đặt giữa phòng, lò sưởi lộ thiên, và một tủ két ở góc phòng, tấm thảm Kirman tuyệt đẹp trải trên sàn, và nhiều tấm sơ đồ thiết kế trang trí và màu sắc được treo trên tường. Phần lớn việc kinh doanh của Katharine là chuẩn bị các sơ đồ này để ứng dụng vào việc phục hưng các căn nhà cổ. Nàng đã tạo ình một uy tín độc nhất vô nhị nhờ vào những kiệt tác này, trong quá khứ, nhờ các sự uỷ thác, cả lớn lao và thu lợi, nó đã đưa nàng thâm nhập vào nhiều di tích quan trọng của Anh Quốc. Nàng không đơn thuần là "chuyên gia mua bán bất động sản" hay làm cái việc chở củi về rừng – hàng vốn của nàng được chọn lựa vừa đủ. Nàng ưa mua bán có tuyển lựa và chỉ khi nào hàng được bày ra trước mắt. Tài khéo léo này là vốn của nàng trong giao dịch. Sự tinh tế trong dò hỏi thân chủ đúng ý ột vật mỹ thuật khiến nàng chụp lấy cơ hội có trong tay bức tiểu họa Holbein với ý định sang tay lại ột nhà sưu tầm Brandt nổi tiếng ở New York.
Đồng hồ gõ bốn tiếng từ cái đồng hồ quả lắc chạm trổ sơn mài dựng trên một cái bệ khi Madden bước vào văn phòng. Katharine bật dậy lập tức và chìa tay ra để bắt. Trong khoảng thời gian từ bữa tiệc đêm đó tới giờ, nàng hay tự hỏi mình cũng chỉ vì muốn mọi việc được công bằng, nàng cố dằn lòng bỏ qua những ghét bỏ dành cho Madden và quyết định cho chàng một cơ hội.
"Nancy thế nào rồi?" nàng hỏi.
"Nàng có vẻ hơi lăng xăng," chàng trả lời. "Nàng phải nằm trên giường. Vẫn còn sốt. Nàng muốn tôi đi với cô."
Katharine gật đầu. "Nàng điện cho tôi. Tôi e rằng đã làm ông chờ lâu."
"Không có sao, Cô Lorimer." Chàng trao nụ cười không thúc hối tới nàng. "Tôi hay thường xuyên quanh quẩn bên Nancy ở nhà hát nên cũng quen đợi rồi. Vả lại, một thay đổi cho tôi, có thì giờ trong tay nhưng lại không bị trói buộc giây phút nào. Tôi nghĩ tôi sẽ thích nghi nhanh. Ít nhất, có lẽ thế."
Trong khi nàng đeo găng, ánh mắt chàng thăm dò căn phòng với vẻ trầm tĩnh và thưởng thức cao.
"Cô có một chỗ rất tuyệt. Nếu không phải nói quá đáng, tôi rất thích đồ vật trang trí ở đây, đặc biệt là tấm thảm trải chân đáng yêu này."
"Vâng," Katharine đáp, với ý nghĩ sẽ giải thích qua loa nhưng lại tiếp tục với vẻ lịch sự: "Đó là tấm thảm Ba Tư thuộc thế kỷ thứ mười tám. Người thợ phải tốn gần mười năm để dệt nên. Những màu sắc này – chúng là thuốc nhuộm từ thực vật cổ."
"Dĩ nhiên rồi," chàng gật đầu đơn giản. "Đích thực là Kirman-Lavehr, phải không?"
Katharine liếc nhìn chàng thật sắc, hơi sững sờ vì khả năng suy xét của chàng. Không những chính xác trong nhận xét khi chàng suy ra tỉnh lỵ nơi tấm thảm cổ được dệt mà còn biết rõ xuất xứ ở đâu.
"Ông có rành về đồ cổ?" nàng hỏi, nhìn chàng chăm chăm một cách thích thú.
Chàng trả lời mạnh dạn. "Không, nói thật, tôi không để ý lắm. Ít ra tôi cũng biết được qua thị hiếu của cô. Nếu tôi thật quan tâm đến những thứ này, tôi cũng sẽ tìm hiểu nhiều hơn. Tôi đọc rất nhiều sách, gần đây ở châu Âu tôi đã tới hầu hết các phòng triển lãm. Tôi học hỏi nhiều thứ mà nền văn minh Mỹ quốc không đề cập, như là thảm Ba Tư và đồ gỗ Ý – và, ồ, xà lách Pháp, nếu kể luôn." Chàng mỉm cười. "Tôi là một chuyên gia thường trực kỳ cựu của xà lách Pháp."
"Thì ra là vậy," Katharine đáp.
Thật ra nàng khám phá mình có vẻ lúng túng hơn bao giờ hết với khía cạnh mới này mà nàng cho rằng hơi khác thường và không đồng bộ trong tính cách nàng. Đủ những ý nghĩ trái ngược xoay vần trong đầu nàng, và cảm nhận một tý bực tức trong mình, nàng im lặng bước xuống thang với chàng. Ngoài đường một chiếc xe hơi nửa mui xanh đậu sẵn đợi chờ.
"Tôi hy vọng cô không phản đối," chàng nói nhanh. "Nancy nói với tôi rằng cô không lái xe nữa nên tôi mang nó theo cùng."
"Của ông à?"
"Tại sao không," chàng đáp, pha vẻ ngạc nhiên. "Tôi thuê nó."
Mặc kệ, môi Katharine chùng lại. "Trông sang trọng đấy chớ," nàng nói khẽ một cách châm biếm.
Vừa nói xong, nàng cảm thấy hối hận vì lỡ lời. Nhưng chàng không để tâm, như chàng chưa hề nghe thấy.
Chiếc xe chạy thật êm, và người tài xế rất rành đường. Họ chạy ngang qua công viên St. James, vượt Victoria và đi dọc theo đường đê, cảnh sương khói mặt trời lặn vẽ lên vầng sáng vàng đầy ắp cả dòng sông. Madden rướn người về trước, đầu trần, chiếc nón mềm kẹp giữa đầu gối, thưởng thức toàn cảnh thay đổi với sự háo hức lẫn đam mê.
"Cảnh sắc này thật là có sức thu hút chết người," cuối cùng chàng bày tỏ. "Thật là khác xa với Cleveland. Tôi thật sự cảm thấy thích thú.
"Ông dường như cảm được, như cách ông nói, nhiều thích thú từ nhiều thứ, ông Madden."
Chàng ngừng lại trước khi trả lời. "Vâng, tôi cho rằng tôi có hơi thô thiển đối với cô, nhưng sự thật thì, trong mười lăm năm gần đây, tôi chỉ ngụp đầu trong kinh doanh nên ít có cơ hội để thở, nói chi chú ý đến xung quanh. Khi cha tôi chết sau thế chiến, tôi có hơi vất vả một khoảng thời gian. Và khi công việc xuôi chèo, tôi cứ phải lao theo nó. Cô có biết rằng sự nghiệp của người đàn ông có sức kềm chế người đó không, Cô Lorimer, và bỏ lỡ cơ hội nhìn cảnh mặt trời lặn như thế này, à, biết nói sao nhỉ, cơ hội để gặp một cô gái như Nancy."
"Có lẽ tôi hiểu ý ông." Một tia loé cảm thông trong trao đổi trỗi lên trong Katharine, nhưng nàng đè nén xuống bằng cách nói thêm, "Tôi hy vọng rằng ông không bị thất vọng với những cơ hội đó vào cuối tuần này."
"Ồ, không, tôi thích gặp gỡ mọi người. Đặc biệt là họ hàng của Nancy," chàng nói thêm một cách lễ phép, "của cô chứ!"
Katharine mỉm cười có hơi lạnh lẽo. "Đến lúc tôi thấy là phải cảnh cáo ông. Ông có thể thấy Mẹ tôi và tôi rất tẻ nhạt. Chúng tôi thuộc dòng trung lưu, ông Madden, lại ở vùng ngoại ô. Đừng bị hiểu lầm bởi những nét hào nhoáng trong công việc của tôi. Tôi có thể gặp gỡ nhiều vị chức sắc trong việc làm ăn lúc nọ lúc kia, nhưng đừng quên là tôi bắt đầu từ chân đánh máy vỏn vẹn với mười lăm hào một tuần. Và tôi mang theo bữa trưa đựng trong túi giấy. Tin tôi đi, tôi chẳng khác xưa tí nào."
"Không khác?" Quay người, chàng muốn biết nàng nói thật rồi gật đầu vẻ nghiêm trọng. "À, đây là lần đầu tiên cô có vẻ cởi mở chút đỉnh."
Nàng không thể dằn được; nàng bật cười, chỉ vì câu trả lời của chàng động chạm đến phẩm cách của nàng. "Ít ra," nàng nghĩ, "hắn ta có khiếu khôi hài." Chưa hết, trong trí nàng vẫn còn hoài nghi. Chàng nhận ra được, với một nhận thức khác thường đập vào chàng, sau đó ít lâu, chàng lặng lẽ nói:
"Cô không biết nhiều về tôi phải không Cô Lorimer? Tôi nghĩ nó làm cô lo lắng."
Không hiểu vì lý do gì mà nàng đỏ mặt. Nàng thành thật nói: "Xin đừng hiểu lầm tôi. Tôi không có nghĩ gì quá đáng. Chỉ vì người đàn ông, người đàn ông sắp cưới Nancy làm tôi lo nghĩ."
Một sự im ắng. Bị tổn thương bởi lời lẽ khác thường đầy hàm ý của nàng, chàng xém nữa bị cám dỗ nhưng cố đè nén, chỉ để giải thích một lần cho xong vị trí của chàng ở đây, ít ra là làm sáng tỏ những hiển nhiên mà nàng đề cập. Chàng nhận ra ngay từ đầu nàng đã hiểu lầm chàng, là một sai lầm tích lũy từ những thói quen dễ dãi, tính khiêm tốn, ăn vận cẩu thả, mà chàng thường để xảy ra, giờ đây làm cho chàng khó xử hơn là thú tiêu khiển. Chàng không thích, và luôn luôn ghét sự phô trương. Quần áo hợp thời trang, quán ăn sang trọng, khách sạn xa xỉ, một bộ xậu ràng buộc trong thói xa hoa thời thượng, chỉ làm cho chàng chán ngán. Chàng đã có lần đi xuyên Âu Châu trên tàu chở hàng bằng hơi nước và lang thang khắp lục địa với ý muốn là một du khách tầm thường, chịu nghỉ ở những nhà trọ không tiện nghi, du hành vé hạng ba để hoà đồng với mọi người, chủ tâm ăn uống chỉ với lát bánh mì kẹp và một ly rượu.
Có lẽ chủ nghĩa khổ hạnh này phát nguồn từ tổ tiên chàng, đặc biệt là mẹ chàng, Susan Emmet, một phụ nữ thuộc tiểu bang Vermont được ban ột tấm lòng vị tha như người Xpác-tơ (dân Spartan rất can đảm, anh dũng, bền bỉ, khắc khổ, có ý thức kỷ luật cao, chiến đấu giỏi) và ý thức trách nhiệm. Cha chàng là người tiểu bang Virginia, ngay thẳng bộc trực và không có thói biếng nhác của người dân miền Nam nước Mỹ. Là một người đàn ông thanh đạm, cao khều với bộ râu xồm xoàm cùng với óc khôi hài khô khan và cặp mắt trũng sâu, Seth Madden vẫn là người buôn bán nhỏ khôn ngoan, lập ra Cleveland là nơi sản xuất và bán lẻ những mặt hàng keo dán đặc biệt nhãn hiệu Fixfast. Những thịnh vượng của nhà máy Fixfast nhỏ nhoi, mặc dù ổn định, nhưng chưa bao giờ phất cao, với cái chết của Seth vào năm 1917, khi Chris còn bị kẹt trong thế chiến, người thân chàng rơi vào tình trạng nghèo túng trầm trọng. Việc kinh doanh vẫn bấp bênh khi chàng Madden trẻ tuổi nắm quyền hành trở lại ở Cleveland sau khi giải ngũ. Chưa hết, có xu hướng đổi mới và bành trướng thêm, chàng phải tự mình lăn vào làm việc.
Đó là chuyện của mười lăm năm trước. Nhiều thay đổi lớn lao đã trải qua, điều kỳ diệu tương phản giữa xưa và nay phải được nhìn thấy mới tin tưởng nổi. Madden chưa bao giờ quan trọng hoá hay khoe khoang, nhưng cử chỉ trầm lặng của chàng lại che dấu một sức chịu đựng cứng rắn. Chàng đem vào thị trường loại keo dán cao su mới có hương anh đào và khô nhanh. Thành công đến không ngờ. Việc kinh doanh phát triển nhảy vọt. Chàng bắt đầu cẩn thận mua lại những công ty nhỏ trong kỹ nghệ keo dán cùng với bằng đặc quyền chế tạo, thải hồi những cơ xưởng đã lỗi thời, vụn vặt và tập trung hết ở Cleveland. Tư bản của công ty mẹ tăng gấp đôi, gấp ba, rồi lên hàng triệu. Madden trở nên giàu có vượt quá tầm tưởng tượng của chàng. Tiền bạc không có ý nghĩa với chàng lắm nhưng chàng lại lãng phí quá nhiều ẹ chàng, người mà chàng rất gần. Chàng mua cho bà, vào năm 1929, một căn nhà nhỏ trong khu kiều dân nhưng đẹp đẽ ở Graysville, ngôi làng quê hương của bà ở Vermont.
Madden, tổng giám đốc của Liên đoàn Keo dán nhanh Quốc tế, là một trong những người đàn ông thành công ở Cleveland. Bản tính mộc mạc của chàng vẫn được duy trì cùng với tính trầm lặng và không thừa nhận sự ngắn ngủi của cuộc sống. Chàng đã ba mươi lăm và làm việc quần quật như nô lệ gần mười lăm năm. Giờ chàng ở trên đỉnh cao danh vọng, chàng cảm thấy đã tới lúc dừng lại. Mùa xuân năm trước chàng quyết định rời văn phòng và chạy trốn sang châu Âu để nghỉ ngơi.
Điều gì đó loé lên trong óc chàng khi hồi tưởng lại dĩ vãng lúc chàng ngồi bên cạnh Katharine, và lần nữa chàng cứ muốn thố lộ cho nàng nghe. Nhưng chàng không làm. Trước lúc chàng có thể đổi ý, họ đã tới Beechwood, một cái tên mộc mạc được bà Lorimer đặt cho ngôi nhà của mình. Mặc dù đã gần năm giờ, những cành cây viền xung quanh ngôi biệt thự nhỏ như biến mất trong bóng tà. Madden cho xe ra về và khiêng hành lý của mình cùng các gói hộp của Katharine, theo chân nàng trên lối mòn giữa những bụi cây thuỷ lạp thấp rồi đi vào nhà. Họ vào tới phòng khách, bà Lorimer ngồi lắc lư thiếu kiên nhẫn trong chiếc ghê cạnh lò sưởi.
"Sao mà lâu vậy!" bà nói ngay với vẻ khó chịu mạnh và không có vẻ gì là chào đón khách cả. "Một phút nữa, bữa trà sẽ bị lỡ cỡ!"
Bà thấp người, dáng dấp đầy đặn ột người đàn bà bảy mươi nhỏ bé với đôi mắt cú vọ không mệt mỏi cùng óc khiêu khích. Bà mặc chiếc áo dài bằng siu đen, như thể còn để tang cho người chồng quá cố chín năm trước. Với mái tóc còn đen, bà đội một chiếc mũ sợi móc trắng, cộng với số tuổi, cách cư xử và vẻ bề ngoài nói chung – nhìn riêng, má của bà xệ vì những túi da li ti – khiến bà phảng phất giống như vị Hoàng hậu Victoria, một khám phá mà bà lấy làm hãnh diện.
Hiện tại, bà không những tự mãn mà còn rất nghiêm khắc. Tỏ ý thấy Madden bằng một cái gật đầu miễn cưỡng, ngay tức khắc bà công kích con gái với một tràng câu hỏi liên quan đến những gì bà đã uỷ thác và đến sự se mình của Nancy. Chỉ khi Katharine thoả mãn mọi yêu sách của bà, bà liền đứng dậy và bất ngờ dẫn lối mọi người vào phòng ăn.
Nơi có chiếc bàn ăn vuông màu gỗ d** ngựa (mahogany), một bữa ăn dư dả và đặc biệt được sắp đặt. Không phải là tiệc trà, ăn trưa, hay ăn tối mà là sự kết hợp độc đáo của ba bữa. Có bánh mì, cả nâu và trắng, cắt đều đặn và quệt bơ sẵn, bánh ngọt có hai loại, một cục phó mát đính cần tây, và một cái thùng bằng bạc nhỏ đựng đầy bánh quy. Chính giữa bàn, dưới chùm đèn treo, bánh pudding sữa hương hạnh nhân được bọc giấy hồng bên cạnh một đĩa pha-lê đựng món thịt hầm với mận chín. Cuối cùng là một đĩa bánh cá nướng (fish pie) nghi ngút khói đặt ngay đầu bàn cạnh Peggy, người hầu gái nhỏ xíu, và đằng sau nó là một bộ trà vương giả trong một cái khay lớn. Ngồi vào chỗ của mình, bà Lorimer rót trà và cắt bánh pie. Bà lấy phần nhiều ình, khéo léo che đậy trông như một phần nhỏ, nếm một nĩa đầy rồi lắc đầu về một bên để xem xét phê bình cho đến khi khuôn mặt dãn ra nhẹ nhàng chứng tỏ bà chấp thuận. Chỉ đến khi đó bà mới để ý đến Madden. Có vẻ muộn màng, nhưng sự xem xét kỹ lưỡng của bà rất sắc sảo. Và lời nhận xét của bà càng sâu sắc hơn.
"À, anh sẽ lấy cháu Nancy. Này, anh bạn trẻ, tôi báo trước cho anh là anh sẽ chật vật lắm đấy."
Chàng điềm đạm trả lời: "Nancy và cháu sẽ ăn ý với nhau dễ dàng, thưa bà Lorimer."
"Có thể," bà cụ nghiêm khắc tuyên bố. "Nhưng sẽ là một cái ăn ý dài và cũng là cái ăn ý mạnh. Ơn trên giúp anh, anh bạn trẻ, nếu anh có bị trượt tay."
Đây chỉ là phần mở đầu của một chuỗi nhận xét, tục ngữ, sách vở, và cách ngôn đều hướng thẳng về phía Madden. Bà cụ, cứng ngắc, theo chủ nghĩa đạo đức, và một người ích kỷ đến tận xương tủy, luôn cảm thấy bị đe doạ, nhưng bây giờ được hậu thuẫn bởi tách trà và phần giảng dạy cho anh trai trẻ, bà đang trong tình trạng quá khích và công kích không ngừng.
Katharine biết rõ mẹ mình và đã quen chịu đựng những tính khí như thế này. Nàng làm ra vẻ nếm phần bánh cá nướng nặng mùi, mà ngày còn bé nàng lúc nào cũng ghét cay ghét đắng, nàng chăm chú quan sát Madden trong khi chàng hứng chịu trận hỏa công của mẹ nàng. Thật ra, chàng có tính trầm tĩnh cao, hay là hơi hơi - nàng nhanh chóng sửa sai – có khiếu thừa nhận hoàn mỹ của sự việc, làm nàng sửng sốt. Đành rằng đó chỉ là bộ dạng đóng kịch, chàng có thể bị thất vọng trước những luồng đa dạng và huyền bí trong cuộc trò chuyện cũng như phong tục với mẹ nàng . Thế nhưng diễn tiến lại xảy ra rất hào hứng. Chàng lắng nghe với dáng điệu mải mê, ăn với dáng điệu thích thú.
Khi những quả mận được tiêu thụ hết, Katharine nhận thấy Madden, cho dù chàng có mong ước hay không, đang tỏ ra chinh phục mẹ nàng. Khi họ trở lại phòng khách, ngọn lửa đã được khơi lại và toả bóng lung linh mời mọc trên tấm thảm bằng da gấu, trên bàn ghế thời Victoria, và trên những chén dĩa sứ và đồ trang trí lặt vặt trên chiếc tủ nhiều ngăn, bà Lorimer thở dài một cách sôi nổi.
"Ngồi xuống cái ghế đó, cậu Madden," bà chỉ. "Cậu sẽ thấy nó thoải mái. Nó thuộc về ông chồng yêu quý của tôi, và trừ cậu ra, già này không cho ai ngồi hết. Cậu có thể quan sát trong khi Katharine và già này chơi bài patience (lối đánh bài một người)."
Sự kiên nhẫn hai nghĩa này mà bà đề cập đến - một là sự nhượng bộ không mong đợi từ nguyên tắc của những không theo lề lối – và một là chiếc máy thu thanh mà bà sùng bái, nỗi đam mê lớn của bà cụ này. Bà vặn nó một cách liên hồi, không gì lay chuyển bà làm chuyện khác vào những khi Katharine đến thăm vào dịp cuối tuần. Madden liếc nhìn vẻ nghi vấn tới Katharine, và có lẽ chàng đọc được nét mặt nàng nên chàng thuyết phục bà:
"Con gái của bà trông có vẻ mệt mỏi, bà Lorimer. Bà có thể chơi bài với cháu chăng?"
"Hừ! Katharine lúc nào cũng mệt mỏi mỗi khi làm điều gì đó cho bà mẹ già yếu này!"
"Không phải, nhưng cháu cũng thích chơi bài này mà," Madden đáp. "Để cháu cho bà biết cháu chơi rất giỏi."
"Ồ, thật à?" bà Lorimer nói, đánh hơi có cuộc ăn thua đâu đây. "Thông minh thật! Ta thích đó! Thôi, đi ra khỏi đây đi, và ta sẽ cho anh biết thế nào là lợi hại." Bà liếc nhìn đồng hồ. "Chúng có độ nửa giờ. Có một vở tuồng hay trên đài lúc tám giờ - Viên Ngọc Trai Đen. Chúng ta phải nghe mới được!"
Họ ngồi xuống chơi bài tại chiếc bàn bọc vải len tuyết dài trước lò sưởi trong khi Katharine, mừng vì được nghỉ ngơi, thả người xuống chiếc ghế sofa và quan sát với vẻ hưng phấn. Kinh nghiệm cho nàng biết sẽ có phiền toái thật sự xảy ra trừ khi con người Madden mang nặng tính tiêu cực.
Bà Lorimer bắt đầu chơi bài êm đẹp. Bà được phần kinh bài và được chia những lá bài ngon, bà đeo kính vào và gói hạnh nhân tẩm đường được đặt bên cạnh. Bà đi một nước bài hay rồi ngồi chờ thoả mãn trong khi Madden chỉ bỏ xuống một vài lá bài, rồi thua. Bà Lorimer tập hợp được nhiều lá bài tốt và đi một nước bài dài nữa, và may mắn đến với bà hoài. Sau đó, không thể ngờ được, vận may đổi chủ, và Madden, chơi một cách tự tin, bắt đầu một chuỗi nước bài tốt đặt chàng vào thế dẫn đầu.
Tại thời điểm này, Katharine như đoán trước được mẹ nàng sẽ ăn gian. Bà cụ có một nhược điểm vô cùng tệ. Bà không bao giờ chịu thua. Không bao giờ, không bao giờ. Bằng mọi giá và mọi thủ đoạn, bà phải thắng. Lương tâm của bà không là gì hết, sự thật phũ phàng là bà phải ăn gian một cách trắng trợn và không khoan dung còn hơn là chịu đựng nỗi nhục bị đánh bại.
Madden, dĩ nhiên là nhìn thấy bà ăn gian ngay lập tức, và Katharine với cặp mắt đen chiếu vào các tay chơi, chờ đợi phút giây kết cục. Nếu chàng phản đối, sẽ có một tấn tuồng xảy ra; nếu chàng không nói gì, chàng sẽ là kẻ bịp bợm. Nhưng Madden, dường như lèo lái theo một hướng khác. Với một vẻ mặt trang nghiêm, chàng bắt đầu giúp bà cụ ăn gian, đầu tiên rất tế nhị, rồi sau đó tăng dần có chủ ý, đưa cho bà những lá bài tốt thay vì xấu, giả vờ thua khi tới lượt của mình, và khuyến khích bà chơi tiếp tiếp cho đến khi bà là tay cự phách, tay cự phách gian lận. Thoạt đầu, cụ bà Lorimer cười khúc khích và nhận quà cúng biếu mà thần phật ban cho, nhưng dần dần nét mặt bà thay đổi. Bà ném một hay hai cái nhìn ngờ vực vào chàng, rồi bất thình lình chỉ cần con Ách để thắng, bà do dự, dao động và đỏ mặt vì thẹn.
"Tại sao cậu lại nhìn tôi như vậy?" Bà nóng nảy càu nhàu.
"Trời, bà Lorimer," chàng trả lời từ tốn. "Cháu chỉ ngưỡng mộ cách chơi bài của bà. Cháu đã từng đi nhiều nơi trong đất Mỹ và cả châu Âu và các nước còn lại, cháu chưa bao giờ thấy ai chơi bài như bà hết."
"Nói cái gì!" bà thốt lời bực bội.
"Không có gì, thưa bà." Giọng chàng chuyển sang lối nói lè nhè của người miền Nam nước Mỹ. "Thật là một tay chơi bài không thể thất bại được mà cháu chưa hề thấy từ khi cháu sinh ra."
Đôi mắt sáng của bà cụ dường như muốn nổ tung khỏi đầu. Bà hít một hơi dài có tính cách gây gổ và đứng thẳng dậy, sẵn sàng để tiêu huỷ chàng. Và rồi, ngay liền đó, bà bắt đầu cười to. Bà cười thật to một cách thoải mái, làm tung toé những lá bài, tán loạn những hạt hạnh nhân; Katharine chưa bao giờ thấy mẹ mình cười như thế.
"Ôi trời, ôi trời," cuối cùng thì bà cũng thở hổn hển được. "Buồn cười quá đi thôi. Tay chơi bài xuất sắc nhất – con có nghe cậu ta nói không, Katharine? - kể từ khi cậu ấy sinh ra."
"Thì đúng rồi, thưa bà," chàng tiếp tục. "Cháu chắc là..."
Người nghiêng ngả vì cười nhưng không cưỡng được, nước mắt hớn hở lăn dài xuống má, bà ngăn chàng lại bằng một cái vẫy tay nhẹ. "Đừng," bà thở khò khè, "cậu làm tôi chết mất. Cậu trai trẻ thân mến ơi, thật là buồn cười. Tay chơi bài xuất sắc nhất, và ta đã chơi ăn gian cậu nãy giờ."
Quả thật đó là một chuyện đùa hay, có lẽ là hay nhất được nghe trong căn phòng nhỏ bé ngột ngạt này. Khi mọi việc đã ngừng, bà cụ lấy lại phong độ như cũ.
"Lạy chúa tôi!" bà la lên, chùi mắt và bất thần nhìn ngang qua phía đồng hồ. "Chúng ta không thể lỡ buổi nghe kịch được!" Với vẻ nhanh nhẹn không ai tưởng nổi, bà đi tới chỗ chiếc máy thu thanh và bật đài lên.
Một vài giây do dự rồi cái dụng cụ có sức sống thâm nhập. Đúng lúc, vở kịch đã bắt đầu. Một cô gái đang nói chuyện.
Madden nhìn qua Katharine bất thình lình chỉ để thấy Katharine đang nhìn chàng chằm chằm. Trong một khắc, đôi mắt bà Lorimer mở lớn, ném vào người này rồi day qua người kia. Cô gái vẫn tiếp tục nói chuyện.
"Không thể nào!" Madden chợt nói.
Không! Chắc chắn là không thể nào. Nancy đang nằm trên giường với cơn sốt. Nancy chẳng nói một lời nào về việc này cả. Nancy đang bị bịnh, không thể nào ngồi dậy được.
"À, ta nói chắc chắn mà." bà cụ kêu lên với sự kinh ngạc tột độ.
"Nhất định là có sự lầm lẫn ở đây," Katharine nói với giọng hoang mang ngơ ngác.
Không có sự lầm lần nào hết. Giọng nói rõ ràng trong máy là giọng của Nancy.
Katharine không vui sướng gì trước chuyện xảy ra, hoãn chuyến đi lại một vài tiếng. Gần bốn giờ, từ văn phòng nàng gọi điện cho Madden và bảo chàng rằng nàng đã được rảnh. Chàng có vẻ như đang ngóng tin nàng cho nên đến đường King ngay lập tức. Chỗ này, Katharine chiếm hai tầng đầu tiên của toà nhà mặt tiền hẹp chạy sâu vào mảnh sân rải sỏi, lối ra vào là một cánh cổng tò vò bằng đá cổ dẫn đến những chỗ đậu xe ngựa cũng như cây đèn chạy bằng ga long trọng. Bầu không khí thật lý tưởng cho việc kinh doanh của nàng nhờ được điều hành đúng mực. Bên ngoài được trang trí khéo léo theo phong cách Georgia. Không có trưng bày cũng như treo biển, ngoại trừ một tấm bảng bằng đồng thau với hàng chữ "Antika Ltd." nằm ở gờ bằng tranh trên cửa ra vào; xuyên qua cửa sổ màu trắng đục là dễ dàng phân biệt nền nội thất trang nhã của căn phòng lợp ván panô phong phú màu nhạt dịu, từ sự lấp lánh phản chiếu nước bóng của khung hình Hoàng hậu Anne làm bằng gỗ cây óc chó tới vẻ đẹp lộng lẫy lu mờ của tấm gấm thêu kim tuyến thời thế kỷ thứ mười tám.
Đi lên tầng trên là một cầu thang với hàng lan can rộng được trám rãnh máng hợp cùng những trụ điêu khắc thẩm mỹ chốt ở tay vịn cầu thang, Katharine có một văn phòng tiện nghi, dài, sáng sủa với cái bàn lớn đặt giữa phòng, lò sưởi lộ thiên, và một tủ két ở góc phòng, tấm thảm Kirman tuyệt đẹp trải trên sàn, và nhiều tấm sơ đồ thiết kế trang trí và màu sắc được treo trên tường. Phần lớn việc kinh doanh của Katharine là chuẩn bị các sơ đồ này để ứng dụng vào việc phục hưng các căn nhà cổ. Nàng đã tạo ình một uy tín độc nhất vô nhị nhờ vào những kiệt tác này, trong quá khứ, nhờ các sự uỷ thác, cả lớn lao và thu lợi, nó đã đưa nàng thâm nhập vào nhiều di tích quan trọng của Anh Quốc. Nàng không đơn thuần là "chuyên gia mua bán bất động sản" hay làm cái việc chở củi về rừng – hàng vốn của nàng được chọn lựa vừa đủ. Nàng ưa mua bán có tuyển lựa và chỉ khi nào hàng được bày ra trước mắt. Tài khéo léo này là vốn của nàng trong giao dịch. Sự tinh tế trong dò hỏi thân chủ đúng ý ột vật mỹ thuật khiến nàng chụp lấy cơ hội có trong tay bức tiểu họa Holbein với ý định sang tay lại ột nhà sưu tầm Brandt nổi tiếng ở New York.
Đồng hồ gõ bốn tiếng từ cái đồng hồ quả lắc chạm trổ sơn mài dựng trên một cái bệ khi Madden bước vào văn phòng. Katharine bật dậy lập tức và chìa tay ra để bắt. Trong khoảng thời gian từ bữa tiệc đêm đó tới giờ, nàng hay tự hỏi mình cũng chỉ vì muốn mọi việc được công bằng, nàng cố dằn lòng bỏ qua những ghét bỏ dành cho Madden và quyết định cho chàng một cơ hội.
"Nancy thế nào rồi?" nàng hỏi.
"Nàng có vẻ hơi lăng xăng," chàng trả lời. "Nàng phải nằm trên giường. Vẫn còn sốt. Nàng muốn tôi đi với cô."
Katharine gật đầu. "Nàng điện cho tôi. Tôi e rằng đã làm ông chờ lâu."
"Không có sao, Cô Lorimer." Chàng trao nụ cười không thúc hối tới nàng. "Tôi hay thường xuyên quanh quẩn bên Nancy ở nhà hát nên cũng quen đợi rồi. Vả lại, một thay đổi cho tôi, có thì giờ trong tay nhưng lại không bị trói buộc giây phút nào. Tôi nghĩ tôi sẽ thích nghi nhanh. Ít nhất, có lẽ thế."
Trong khi nàng đeo găng, ánh mắt chàng thăm dò căn phòng với vẻ trầm tĩnh và thưởng thức cao.
"Cô có một chỗ rất tuyệt. Nếu không phải nói quá đáng, tôi rất thích đồ vật trang trí ở đây, đặc biệt là tấm thảm trải chân đáng yêu này."
"Vâng," Katharine đáp, với ý nghĩ sẽ giải thích qua loa nhưng lại tiếp tục với vẻ lịch sự: "Đó là tấm thảm Ba Tư thuộc thế kỷ thứ mười tám. Người thợ phải tốn gần mười năm để dệt nên. Những màu sắc này – chúng là thuốc nhuộm từ thực vật cổ."
"Dĩ nhiên rồi," chàng gật đầu đơn giản. "Đích thực là Kirman-Lavehr, phải không?"
Katharine liếc nhìn chàng thật sắc, hơi sững sờ vì khả năng suy xét của chàng. Không những chính xác trong nhận xét khi chàng suy ra tỉnh lỵ nơi tấm thảm cổ được dệt mà còn biết rõ xuất xứ ở đâu.
"Ông có rành về đồ cổ?" nàng hỏi, nhìn chàng chăm chăm một cách thích thú.
Chàng trả lời mạnh dạn. "Không, nói thật, tôi không để ý lắm. Ít ra tôi cũng biết được qua thị hiếu của cô. Nếu tôi thật quan tâm đến những thứ này, tôi cũng sẽ tìm hiểu nhiều hơn. Tôi đọc rất nhiều sách, gần đây ở châu Âu tôi đã tới hầu hết các phòng triển lãm. Tôi học hỏi nhiều thứ mà nền văn minh Mỹ quốc không đề cập, như là thảm Ba Tư và đồ gỗ Ý – và, ồ, xà lách Pháp, nếu kể luôn." Chàng mỉm cười. "Tôi là một chuyên gia thường trực kỳ cựu của xà lách Pháp."
"Thì ra là vậy," Katharine đáp.
Thật ra nàng khám phá mình có vẻ lúng túng hơn bao giờ hết với khía cạnh mới này mà nàng cho rằng hơi khác thường và không đồng bộ trong tính cách nàng. Đủ những ý nghĩ trái ngược xoay vần trong đầu nàng, và cảm nhận một tý bực tức trong mình, nàng im lặng bước xuống thang với chàng. Ngoài đường một chiếc xe hơi nửa mui xanh đậu sẵn đợi chờ.
"Tôi hy vọng cô không phản đối," chàng nói nhanh. "Nancy nói với tôi rằng cô không lái xe nữa nên tôi mang nó theo cùng."
"Của ông à?"
"Tại sao không," chàng đáp, pha vẻ ngạc nhiên. "Tôi thuê nó."
Mặc kệ, môi Katharine chùng lại. "Trông sang trọng đấy chớ," nàng nói khẽ một cách châm biếm.
Vừa nói xong, nàng cảm thấy hối hận vì lỡ lời. Nhưng chàng không để tâm, như chàng chưa hề nghe thấy.
Chiếc xe chạy thật êm, và người tài xế rất rành đường. Họ chạy ngang qua công viên St. James, vượt Victoria và đi dọc theo đường đê, cảnh sương khói mặt trời lặn vẽ lên vầng sáng vàng đầy ắp cả dòng sông. Madden rướn người về trước, đầu trần, chiếc nón mềm kẹp giữa đầu gối, thưởng thức toàn cảnh thay đổi với sự háo hức lẫn đam mê.
"Cảnh sắc này thật là có sức thu hút chết người," cuối cùng chàng bày tỏ. "Thật là khác xa với Cleveland. Tôi thật sự cảm thấy thích thú.
"Ông dường như cảm được, như cách ông nói, nhiều thích thú từ nhiều thứ, ông Madden."
Chàng ngừng lại trước khi trả lời. "Vâng, tôi cho rằng tôi có hơi thô thiển đối với cô, nhưng sự thật thì, trong mười lăm năm gần đây, tôi chỉ ngụp đầu trong kinh doanh nên ít có cơ hội để thở, nói chi chú ý đến xung quanh. Khi cha tôi chết sau thế chiến, tôi có hơi vất vả một khoảng thời gian. Và khi công việc xuôi chèo, tôi cứ phải lao theo nó. Cô có biết rằng sự nghiệp của người đàn ông có sức kềm chế người đó không, Cô Lorimer, và bỏ lỡ cơ hội nhìn cảnh mặt trời lặn như thế này, à, biết nói sao nhỉ, cơ hội để gặp một cô gái như Nancy."
"Có lẽ tôi hiểu ý ông." Một tia loé cảm thông trong trao đổi trỗi lên trong Katharine, nhưng nàng đè nén xuống bằng cách nói thêm, "Tôi hy vọng rằng ông không bị thất vọng với những cơ hội đó vào cuối tuần này."
"Ồ, không, tôi thích gặp gỡ mọi người. Đặc biệt là họ hàng của Nancy," chàng nói thêm một cách lễ phép, "của cô chứ!"
Katharine mỉm cười có hơi lạnh lẽo. "Đến lúc tôi thấy là phải cảnh cáo ông. Ông có thể thấy Mẹ tôi và tôi rất tẻ nhạt. Chúng tôi thuộc dòng trung lưu, ông Madden, lại ở vùng ngoại ô. Đừng bị hiểu lầm bởi những nét hào nhoáng trong công việc của tôi. Tôi có thể gặp gỡ nhiều vị chức sắc trong việc làm ăn lúc nọ lúc kia, nhưng đừng quên là tôi bắt đầu từ chân đánh máy vỏn vẹn với mười lăm hào một tuần. Và tôi mang theo bữa trưa đựng trong túi giấy. Tin tôi đi, tôi chẳng khác xưa tí nào."
"Không khác?" Quay người, chàng muốn biết nàng nói thật rồi gật đầu vẻ nghiêm trọng. "À, đây là lần đầu tiên cô có vẻ cởi mở chút đỉnh."
Nàng không thể dằn được; nàng bật cười, chỉ vì câu trả lời của chàng động chạm đến phẩm cách của nàng. "Ít ra," nàng nghĩ, "hắn ta có khiếu khôi hài." Chưa hết, trong trí nàng vẫn còn hoài nghi. Chàng nhận ra được, với một nhận thức khác thường đập vào chàng, sau đó ít lâu, chàng lặng lẽ nói:
"Cô không biết nhiều về tôi phải không Cô Lorimer? Tôi nghĩ nó làm cô lo lắng."
Không hiểu vì lý do gì mà nàng đỏ mặt. Nàng thành thật nói: "Xin đừng hiểu lầm tôi. Tôi không có nghĩ gì quá đáng. Chỉ vì người đàn ông, người đàn ông sắp cưới Nancy làm tôi lo nghĩ."
Một sự im ắng. Bị tổn thương bởi lời lẽ khác thường đầy hàm ý của nàng, chàng xém nữa bị cám dỗ nhưng cố đè nén, chỉ để giải thích một lần cho xong vị trí của chàng ở đây, ít ra là làm sáng tỏ những hiển nhiên mà nàng đề cập. Chàng nhận ra ngay từ đầu nàng đã hiểu lầm chàng, là một sai lầm tích lũy từ những thói quen dễ dãi, tính khiêm tốn, ăn vận cẩu thả, mà chàng thường để xảy ra, giờ đây làm cho chàng khó xử hơn là thú tiêu khiển. Chàng không thích, và luôn luôn ghét sự phô trương. Quần áo hợp thời trang, quán ăn sang trọng, khách sạn xa xỉ, một bộ xậu ràng buộc trong thói xa hoa thời thượng, chỉ làm cho chàng chán ngán. Chàng đã có lần đi xuyên Âu Châu trên tàu chở hàng bằng hơi nước và lang thang khắp lục địa với ý muốn là một du khách tầm thường, chịu nghỉ ở những nhà trọ không tiện nghi, du hành vé hạng ba để hoà đồng với mọi người, chủ tâm ăn uống chỉ với lát bánh mì kẹp và một ly rượu.
Có lẽ chủ nghĩa khổ hạnh này phát nguồn từ tổ tiên chàng, đặc biệt là mẹ chàng, Susan Emmet, một phụ nữ thuộc tiểu bang Vermont được ban ột tấm lòng vị tha như người Xpác-tơ (dân Spartan rất can đảm, anh dũng, bền bỉ, khắc khổ, có ý thức kỷ luật cao, chiến đấu giỏi) và ý thức trách nhiệm. Cha chàng là người tiểu bang Virginia, ngay thẳng bộc trực và không có thói biếng nhác của người dân miền Nam nước Mỹ. Là một người đàn ông thanh đạm, cao khều với bộ râu xồm xoàm cùng với óc khôi hài khô khan và cặp mắt trũng sâu, Seth Madden vẫn là người buôn bán nhỏ khôn ngoan, lập ra Cleveland là nơi sản xuất và bán lẻ những mặt hàng keo dán đặc biệt nhãn hiệu Fixfast. Những thịnh vượng của nhà máy Fixfast nhỏ nhoi, mặc dù ổn định, nhưng chưa bao giờ phất cao, với cái chết của Seth vào năm 1917, khi Chris còn bị kẹt trong thế chiến, người thân chàng rơi vào tình trạng nghèo túng trầm trọng. Việc kinh doanh vẫn bấp bênh khi chàng Madden trẻ tuổi nắm quyền hành trở lại ở Cleveland sau khi giải ngũ. Chưa hết, có xu hướng đổi mới và bành trướng thêm, chàng phải tự mình lăn vào làm việc.
Đó là chuyện của mười lăm năm trước. Nhiều thay đổi lớn lao đã trải qua, điều kỳ diệu tương phản giữa xưa và nay phải được nhìn thấy mới tin tưởng nổi. Madden chưa bao giờ quan trọng hoá hay khoe khoang, nhưng cử chỉ trầm lặng của chàng lại che dấu một sức chịu đựng cứng rắn. Chàng đem vào thị trường loại keo dán cao su mới có hương anh đào và khô nhanh. Thành công đến không ngờ. Việc kinh doanh phát triển nhảy vọt. Chàng bắt đầu cẩn thận mua lại những công ty nhỏ trong kỹ nghệ keo dán cùng với bằng đặc quyền chế tạo, thải hồi những cơ xưởng đã lỗi thời, vụn vặt và tập trung hết ở Cleveland. Tư bản của công ty mẹ tăng gấp đôi, gấp ba, rồi lên hàng triệu. Madden trở nên giàu có vượt quá tầm tưởng tượng của chàng. Tiền bạc không có ý nghĩa với chàng lắm nhưng chàng lại lãng phí quá nhiều ẹ chàng, người mà chàng rất gần. Chàng mua cho bà, vào năm 1929, một căn nhà nhỏ trong khu kiều dân nhưng đẹp đẽ ở Graysville, ngôi làng quê hương của bà ở Vermont.
Madden, tổng giám đốc của Liên đoàn Keo dán nhanh Quốc tế, là một trong những người đàn ông thành công ở Cleveland. Bản tính mộc mạc của chàng vẫn được duy trì cùng với tính trầm lặng và không thừa nhận sự ngắn ngủi của cuộc sống. Chàng đã ba mươi lăm và làm việc quần quật như nô lệ gần mười lăm năm. Giờ chàng ở trên đỉnh cao danh vọng, chàng cảm thấy đã tới lúc dừng lại. Mùa xuân năm trước chàng quyết định rời văn phòng và chạy trốn sang châu Âu để nghỉ ngơi.
Điều gì đó loé lên trong óc chàng khi hồi tưởng lại dĩ vãng lúc chàng ngồi bên cạnh Katharine, và lần nữa chàng cứ muốn thố lộ cho nàng nghe. Nhưng chàng không làm. Trước lúc chàng có thể đổi ý, họ đã tới Beechwood, một cái tên mộc mạc được bà Lorimer đặt cho ngôi nhà của mình. Mặc dù đã gần năm giờ, những cành cây viền xung quanh ngôi biệt thự nhỏ như biến mất trong bóng tà. Madden cho xe ra về và khiêng hành lý của mình cùng các gói hộp của Katharine, theo chân nàng trên lối mòn giữa những bụi cây thuỷ lạp thấp rồi đi vào nhà. Họ vào tới phòng khách, bà Lorimer ngồi lắc lư thiếu kiên nhẫn trong chiếc ghê cạnh lò sưởi.
"Sao mà lâu vậy!" bà nói ngay với vẻ khó chịu mạnh và không có vẻ gì là chào đón khách cả. "Một phút nữa, bữa trà sẽ bị lỡ cỡ!"
Bà thấp người, dáng dấp đầy đặn ột người đàn bà bảy mươi nhỏ bé với đôi mắt cú vọ không mệt mỏi cùng óc khiêu khích. Bà mặc chiếc áo dài bằng siu đen, như thể còn để tang cho người chồng quá cố chín năm trước. Với mái tóc còn đen, bà đội một chiếc mũ sợi móc trắng, cộng với số tuổi, cách cư xử và vẻ bề ngoài nói chung – nhìn riêng, má của bà xệ vì những túi da li ti – khiến bà phảng phất giống như vị Hoàng hậu Victoria, một khám phá mà bà lấy làm hãnh diện.
Hiện tại, bà không những tự mãn mà còn rất nghiêm khắc. Tỏ ý thấy Madden bằng một cái gật đầu miễn cưỡng, ngay tức khắc bà công kích con gái với một tràng câu hỏi liên quan đến những gì bà đã uỷ thác và đến sự se mình của Nancy. Chỉ khi Katharine thoả mãn mọi yêu sách của bà, bà liền đứng dậy và bất ngờ dẫn lối mọi người vào phòng ăn.
Nơi có chiếc bàn ăn vuông màu gỗ d** ngựa (mahogany), một bữa ăn dư dả và đặc biệt được sắp đặt. Không phải là tiệc trà, ăn trưa, hay ăn tối mà là sự kết hợp độc đáo của ba bữa. Có bánh mì, cả nâu và trắng, cắt đều đặn và quệt bơ sẵn, bánh ngọt có hai loại, một cục phó mát đính cần tây, và một cái thùng bằng bạc nhỏ đựng đầy bánh quy. Chính giữa bàn, dưới chùm đèn treo, bánh pudding sữa hương hạnh nhân được bọc giấy hồng bên cạnh một đĩa pha-lê đựng món thịt hầm với mận chín. Cuối cùng là một đĩa bánh cá nướng (fish pie) nghi ngút khói đặt ngay đầu bàn cạnh Peggy, người hầu gái nhỏ xíu, và đằng sau nó là một bộ trà vương giả trong một cái khay lớn. Ngồi vào chỗ của mình, bà Lorimer rót trà và cắt bánh pie. Bà lấy phần nhiều ình, khéo léo che đậy trông như một phần nhỏ, nếm một nĩa đầy rồi lắc đầu về một bên để xem xét phê bình cho đến khi khuôn mặt dãn ra nhẹ nhàng chứng tỏ bà chấp thuận. Chỉ đến khi đó bà mới để ý đến Madden. Có vẻ muộn màng, nhưng sự xem xét kỹ lưỡng của bà rất sắc sảo. Và lời nhận xét của bà càng sâu sắc hơn.
"À, anh sẽ lấy cháu Nancy. Này, anh bạn trẻ, tôi báo trước cho anh là anh sẽ chật vật lắm đấy."
Chàng điềm đạm trả lời: "Nancy và cháu sẽ ăn ý với nhau dễ dàng, thưa bà Lorimer."
"Có thể," bà cụ nghiêm khắc tuyên bố. "Nhưng sẽ là một cái ăn ý dài và cũng là cái ăn ý mạnh. Ơn trên giúp anh, anh bạn trẻ, nếu anh có bị trượt tay."
Đây chỉ là phần mở đầu của một chuỗi nhận xét, tục ngữ, sách vở, và cách ngôn đều hướng thẳng về phía Madden. Bà cụ, cứng ngắc, theo chủ nghĩa đạo đức, và một người ích kỷ đến tận xương tủy, luôn cảm thấy bị đe doạ, nhưng bây giờ được hậu thuẫn bởi tách trà và phần giảng dạy cho anh trai trẻ, bà đang trong tình trạng quá khích và công kích không ngừng.
Katharine biết rõ mẹ mình và đã quen chịu đựng những tính khí như thế này. Nàng làm ra vẻ nếm phần bánh cá nướng nặng mùi, mà ngày còn bé nàng lúc nào cũng ghét cay ghét đắng, nàng chăm chú quan sát Madden trong khi chàng hứng chịu trận hỏa công của mẹ nàng. Thật ra, chàng có tính trầm tĩnh cao, hay là hơi hơi - nàng nhanh chóng sửa sai – có khiếu thừa nhận hoàn mỹ của sự việc, làm nàng sửng sốt. Đành rằng đó chỉ là bộ dạng đóng kịch, chàng có thể bị thất vọng trước những luồng đa dạng và huyền bí trong cuộc trò chuyện cũng như phong tục với mẹ nàng . Thế nhưng diễn tiến lại xảy ra rất hào hứng. Chàng lắng nghe với dáng điệu mải mê, ăn với dáng điệu thích thú.
Khi những quả mận được tiêu thụ hết, Katharine nhận thấy Madden, cho dù chàng có mong ước hay không, đang tỏ ra chinh phục mẹ nàng. Khi họ trở lại phòng khách, ngọn lửa đã được khơi lại và toả bóng lung linh mời mọc trên tấm thảm bằng da gấu, trên bàn ghế thời Victoria, và trên những chén dĩa sứ và đồ trang trí lặt vặt trên chiếc tủ nhiều ngăn, bà Lorimer thở dài một cách sôi nổi.
"Ngồi xuống cái ghế đó, cậu Madden," bà chỉ. "Cậu sẽ thấy nó thoải mái. Nó thuộc về ông chồng yêu quý của tôi, và trừ cậu ra, già này không cho ai ngồi hết. Cậu có thể quan sát trong khi Katharine và già này chơi bài patience (lối đánh bài một người)."
Sự kiên nhẫn hai nghĩa này mà bà đề cập đến - một là sự nhượng bộ không mong đợi từ nguyên tắc của những không theo lề lối – và một là chiếc máy thu thanh mà bà sùng bái, nỗi đam mê lớn của bà cụ này. Bà vặn nó một cách liên hồi, không gì lay chuyển bà làm chuyện khác vào những khi Katharine đến thăm vào dịp cuối tuần. Madden liếc nhìn vẻ nghi vấn tới Katharine, và có lẽ chàng đọc được nét mặt nàng nên chàng thuyết phục bà:
"Con gái của bà trông có vẻ mệt mỏi, bà Lorimer. Bà có thể chơi bài với cháu chăng?"
"Hừ! Katharine lúc nào cũng mệt mỏi mỗi khi làm điều gì đó cho bà mẹ già yếu này!"
"Không phải, nhưng cháu cũng thích chơi bài này mà," Madden đáp. "Để cháu cho bà biết cháu chơi rất giỏi."
"Ồ, thật à?" bà Lorimer nói, đánh hơi có cuộc ăn thua đâu đây. "Thông minh thật! Ta thích đó! Thôi, đi ra khỏi đây đi, và ta sẽ cho anh biết thế nào là lợi hại." Bà liếc nhìn đồng hồ. "Chúng có độ nửa giờ. Có một vở tuồng hay trên đài lúc tám giờ - Viên Ngọc Trai Đen. Chúng ta phải nghe mới được!"
Họ ngồi xuống chơi bài tại chiếc bàn bọc vải len tuyết dài trước lò sưởi trong khi Katharine, mừng vì được nghỉ ngơi, thả người xuống chiếc ghế sofa và quan sát với vẻ hưng phấn. Kinh nghiệm cho nàng biết sẽ có phiền toái thật sự xảy ra trừ khi con người Madden mang nặng tính tiêu cực.
Bà Lorimer bắt đầu chơi bài êm đẹp. Bà được phần kinh bài và được chia những lá bài ngon, bà đeo kính vào và gói hạnh nhân tẩm đường được đặt bên cạnh. Bà đi một nước bài hay rồi ngồi chờ thoả mãn trong khi Madden chỉ bỏ xuống một vài lá bài, rồi thua. Bà Lorimer tập hợp được nhiều lá bài tốt và đi một nước bài dài nữa, và may mắn đến với bà hoài. Sau đó, không thể ngờ được, vận may đổi chủ, và Madden, chơi một cách tự tin, bắt đầu một chuỗi nước bài tốt đặt chàng vào thế dẫn đầu.
Tại thời điểm này, Katharine như đoán trước được mẹ nàng sẽ ăn gian. Bà cụ có một nhược điểm vô cùng tệ. Bà không bao giờ chịu thua. Không bao giờ, không bao giờ. Bằng mọi giá và mọi thủ đoạn, bà phải thắng. Lương tâm của bà không là gì hết, sự thật phũ phàng là bà phải ăn gian một cách trắng trợn và không khoan dung còn hơn là chịu đựng nỗi nhục bị đánh bại.
Madden, dĩ nhiên là nhìn thấy bà ăn gian ngay lập tức, và Katharine với cặp mắt đen chiếu vào các tay chơi, chờ đợi phút giây kết cục. Nếu chàng phản đối, sẽ có một tấn tuồng xảy ra; nếu chàng không nói gì, chàng sẽ là kẻ bịp bợm. Nhưng Madden, dường như lèo lái theo một hướng khác. Với một vẻ mặt trang nghiêm, chàng bắt đầu giúp bà cụ ăn gian, đầu tiên rất tế nhị, rồi sau đó tăng dần có chủ ý, đưa cho bà những lá bài tốt thay vì xấu, giả vờ thua khi tới lượt của mình, và khuyến khích bà chơi tiếp tiếp cho đến khi bà là tay cự phách, tay cự phách gian lận. Thoạt đầu, cụ bà Lorimer cười khúc khích và nhận quà cúng biếu mà thần phật ban cho, nhưng dần dần nét mặt bà thay đổi. Bà ném một hay hai cái nhìn ngờ vực vào chàng, rồi bất thình lình chỉ cần con Ách để thắng, bà do dự, dao động và đỏ mặt vì thẹn.
"Tại sao cậu lại nhìn tôi như vậy?" Bà nóng nảy càu nhàu.
"Trời, bà Lorimer," chàng trả lời từ tốn. "Cháu chỉ ngưỡng mộ cách chơi bài của bà. Cháu đã từng đi nhiều nơi trong đất Mỹ và cả châu Âu và các nước còn lại, cháu chưa bao giờ thấy ai chơi bài như bà hết."
"Nói cái gì!" bà thốt lời bực bội.
"Không có gì, thưa bà." Giọng chàng chuyển sang lối nói lè nhè của người miền Nam nước Mỹ. "Thật là một tay chơi bài không thể thất bại được mà cháu chưa hề thấy từ khi cháu sinh ra."
Đôi mắt sáng của bà cụ dường như muốn nổ tung khỏi đầu. Bà hít một hơi dài có tính cách gây gổ và đứng thẳng dậy, sẵn sàng để tiêu huỷ chàng. Và rồi, ngay liền đó, bà bắt đầu cười to. Bà cười thật to một cách thoải mái, làm tung toé những lá bài, tán loạn những hạt hạnh nhân; Katharine chưa bao giờ thấy mẹ mình cười như thế.
"Ôi trời, ôi trời," cuối cùng thì bà cũng thở hổn hển được. "Buồn cười quá đi thôi. Tay chơi bài xuất sắc nhất – con có nghe cậu ta nói không, Katharine? - kể từ khi cậu ấy sinh ra."
"Thì đúng rồi, thưa bà," chàng tiếp tục. "Cháu chắc là..."
Người nghiêng ngả vì cười nhưng không cưỡng được, nước mắt hớn hở lăn dài xuống má, bà ngăn chàng lại bằng một cái vẫy tay nhẹ. "Đừng," bà thở khò khè, "cậu làm tôi chết mất. Cậu trai trẻ thân mến ơi, thật là buồn cười. Tay chơi bài xuất sắc nhất, và ta đã chơi ăn gian cậu nãy giờ."
Quả thật đó là một chuyện đùa hay, có lẽ là hay nhất được nghe trong căn phòng nhỏ bé ngột ngạt này. Khi mọi việc đã ngừng, bà cụ lấy lại phong độ như cũ.
"Lạy chúa tôi!" bà la lên, chùi mắt và bất thần nhìn ngang qua phía đồng hồ. "Chúng ta không thể lỡ buổi nghe kịch được!" Với vẻ nhanh nhẹn không ai tưởng nổi, bà đi tới chỗ chiếc máy thu thanh và bật đài lên.
Một vài giây do dự rồi cái dụng cụ có sức sống thâm nhập. Đúng lúc, vở kịch đã bắt đầu. Một cô gái đang nói chuyện.
Madden nhìn qua Katharine bất thình lình chỉ để thấy Katharine đang nhìn chàng chằm chằm. Trong một khắc, đôi mắt bà Lorimer mở lớn, ném vào người này rồi day qua người kia. Cô gái vẫn tiếp tục nói chuyện.
"Không thể nào!" Madden chợt nói.
Không! Chắc chắn là không thể nào. Nancy đang nằm trên giường với cơn sốt. Nancy chẳng nói một lời nào về việc này cả. Nancy đang bị bịnh, không thể nào ngồi dậy được.
"À, ta nói chắc chắn mà." bà cụ kêu lên với sự kinh ngạc tột độ.
"Nhất định là có sự lầm lẫn ở đây," Katharine nói với giọng hoang mang ngơ ngác.
Không có sự lầm lần nào hết. Giọng nói rõ ràng trong máy là giọng của Nancy.
Bình luận chương 2
Chia sẻ cảm nhận về chương 2 “Chương 2”