Tại sao truyện chữ vẫn sống mạnh dù TikTok và video ngắn bùng nổ? 7 lý do bất ngờ
Trong thời đại TikTok, Reels, Shorts bùng nổ, nhiều người nghĩ rằng truyện chữ – nội dung dài, cần tập trung – sẽ dần biến mất. Nhưng thực tế tại TruyenCZ và toàn thị trường Việt Nam cho thấy điều ngược lại: lượng độc giả truyện chữ vẫn ổn định, thậm chí tăng đều theo từng năm.
Vì sao một dạng nội dung “chậm”, “cần thời gian” như truyện chữ lại tồn tại và phát triển giữa thời đại video ngắn 15 giây?
Bài viết này phân tích 7 lý do quan trọng nhất.
1. Truyện chữ cung cấp chiều sâu mà video ngắn không thể có
Video 15–30 giây chỉ truyền tải được bề nổi của câu chuyện. Trong khi đó, truyện chữ có thể khai thác:
- tâm lý nhân vật
- quá khứ và động cơ
- cấu trúc thế giới (world building)
- tình tiết phức tạp
Độc giả tìm đến truyện chữ khi họ muốn đắm chìm vào một thế giới trọn vẹn – điều mà video ngắn không thể đáp ứng.
2. Con người có nhu cầu “thoát khỏi thực tại” bằng trí tưởng tượng
Trong tâm lý học, truyện chữ kích thích vùng não về tưởng tượng mạnh hơn cả phim và video.
Không có hình ảnh có sẵn → não tự tạo ra thế giới → sự nhập vai mạnh hơn.
Khi độc giả đã bước vào thế giới đó, video ngắn không thể thay thế được cảm giác đắm chìm này.
3. Truyện chữ giúp giảm stress tốt hơn video
Nghiên cứu chỉ ra:
- đọc sách/truyện giảm stress 60%
- xem video ngắn chỉ giảm stress tạm thời → dễ gây nghiện và kiệt sức trí não
Vì vậy khi cần thư giãn thật sự, nhiều người chọn đọc truyện thay vì lướt TikTok.
4. Video ngắn khiến não “mệt”, còn truyện chữ lại tạo sự thư thái
Video ngắn liên tục kích thích dopamine → gây mệt mỏi nhận thức.
Truyện chữ lại:
- nhịp chậm
- ổn định
- không áp lực
Điều này giúp độc giả cảm thấy dễ chịu và có thể duy trì hàng giờ.
Đó là lý do nhiều người xem TikTok vài phút là chán, nhưng có thể đọc truyện hàng giờ mà không mệt.
5. Sự bùng nổ của video ngắn lại vô tình đẩy nhiều người quay về với truyện
Rất nhiều người chia sẻ:
- “Lướt TikTok khiến mình bị phân tâm và mất tập trung.”
- “Mình nhớ cảm giác đọc truyện hồi xưa.”
- “Mệt não quá nên quay về đọc truyện cho nhẹ đầu.”
Nghĩa là video ngắn tạo ra hiện tượng “quá tải thông tin”, khiến người dùng tìm về trải nghiệm sâu hơn.
6. Truyện chữ phù hợp với những khoảnh khắc video không chen vào được
Truyện chữ dễ đọc trong rất nhiều tình huống:
- trên xe buýt
- giờ nghỉ trưa
- trước khi ngủ
- trong khi chờ đợi
Không cần âm thanh, không gây phiền người khác, không tốn băng thông → truyện chữ luôn có lợi thế.
Đây là lý do các app đọc truyện luôn nằm trong top nội dung giải trí tại Việt Nam.
7. Cộng đồng truyện chữ quá lớn – khó có nội dung nào thay thế được
Truyện chữ có cộng đồng trung thành hàng chục năm:
- forum xưa như VNO, Tàng Thư Viện
- cộng đồng convert
- nhóm Facebook 50.000 – 200.000 thành viên
- nền tảng đọc truyện như TruyenCZ, Wattpad, TCV…
Văn hóa đọc truyện chữ hiện đã trở thành một “mảnh văn hóa internet” riêng – rất khó thay thế.
Kết luận: Video ngắn có thể bùng nổ, nhưng truyện chữ vẫn có vị trí riêng
Truyện chữ mang lại:
- chiều sâu
- trí tưởng tượng
- nhập vai
- thư giãn thật sự
Trong khi VOD (video ngắn) chỉ thỏa mãn nhu cầu dopamine nhanh, truyện chữ lại là nội dung “dài hạn”, phù hợp với tâm lý thư giãn – đắm chìm – cảm xúc.
Chính vì vậy, dù TikTok có phát triển đến đâu, truyện chữ vẫn sẽ tiếp tục sống mạnh – và là nơi cộng đồng yêu thích câu chữ luôn tìm về.
Hãy tiếp tục khám phá thế giới truyện chữ cùng TruyenCZ.